Η εκλογή του σοσιαλδημοκράτη Τ. Ερχιουρμάν, με 62,33%
στα κατεχόμενα, αλλάζει ανατρεπτικά τα μέχρι προχθές δεδομένα. Με
καταγεγραμμένη την απαίτηση για σεβασμό της Τουρκοκυπριακής τους ταυτότητας, μια
στιβαρή πλειοψηφία μέσα στην κοινότητα αυτή της βόρειας Κύπρου, φαίνεται να διεκδικεί μια διαφορετική πορεία, τόσο για την
ίδια ως κοινότητα, όσο και το σύνολο της μεγαλονήσου.
Υπό αυτές τις εξελίξεις η ιδέα μιας "πολυμερούς
διάσκεψης των παράκτιων χωρών της Αν. Μεσογείου", αποκτά νέο περιεχόμενο και
υπόβαθρο.
Όταν αυτή η ιδέα είχε πρωτοδιατυπωθεί από τον τότε
Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου το 2020, η Ελλάδα με μια φοβική αντίδραση
επέλεξε την αρνητική στάση.
Προχθές, ο πρωθυπουργός της χώρας, ο κος Μητσοτάκης,
από τη Βουλή ανακοίνωσε, στην ουσία, ότι η χώρα πρέπει να εγκαταλείψει αυτήν την
αρνητική θέση και να επιλέξει μια πλέον χρήσιμη και πιο λειτουργική αυτήν της πολυμερούς διεργασίας.
Τις όποιες σκέψεις και επιφυλάξεις, που μπορεί να υπήρξαν
μέχρι το Σάββατο, στις κυβερνητικές επιλογές επί του συγκεκριμένου, τις θέτουν
σε ένα διαφορετικό πλαίσιο τα αποτελέσματα της εκλογικής διαδικασίας στην
Τουρκοκυπριακή κοινότητα.
Κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι η όποια
συζήτηση για θέματα "θαλασσίων ζωνών" στην Ανατολική Μεσόγειο, δεν μπορεί να
προκύψει εάν δεν επισπευσθούν οι διαπραγματεύσεις για επίλυση του Κυπριακού.
Και ο χρόνος αυτή τη στιγμή, ευνοεί αντίστοιχους σχεδιασμούς.
Δύσκολα μπορεί κάποιος να υποστηρίξει ότι το “άλυτο”
πρόβλημα στην Ανατολική Μεσόγειο, αυτό του Κυπριακού, δεν ήταν τις περισσότερες
φορές η αιτία που τις οδηγηθήκαν οι χώρες μας σε περιοδικές κρίσεις και σε υποχρέωση
για δυσβάστακτη, από τις κοινωνίες μας, κούρσα εξοπλισμών.
Είναι λοιπόν δυνατόν, σε αυτή τη συγκυρία, η δρομολόγηση
διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό να καταστήσει την ιδέα της "πολυμερούς
διάσκεψης" ως ένα εργαλεία "διαλεκτικής δυναμικής" των πραγμάτων; Δηλαδή και να δρομολογηθεί
διαδικασία επίλυσης του Κυπριακού αλλά και να ξεκινήσει συζήτηση διευθέτησης θεμέτων θαλάσσιων
διεκδικήσεων στην Ανατολική Μεσόγειο;
Είναι γνωστό και δεν πρέπει να αγνοηθεί, ότι επίκειται
μια ανάλογη αμερικανική πρωτοβουλία η οποία θα ασκηθεί με τον «βολονταρισμό»
και την έλλειψη υπομονής απέναντι στις «νομικές λεπτομέρειες», που χαρακτηρίζει
τον πρόεδρο των ΗΠΑ κο Τραμπ. Με ότι έχουμε δει από τις δράσεις του, θα καταλάβει ότι το μπέρδεμα
με τις θαλάσσιες ζώνες έχει προκύψει λόγω των συμφωνιών που έχουν ήδη συναφθεί,
του τουρκολιβυκού μνημονίου και της συμφωνίας μερικής οριοθέτησης ΑΟΖ μεταξύ
Ελλάδας και Αιγύπτου, και προφανώς, με τη "διπλωματική ευγένεια" που τον
χαρακτηρίζει (!), θα πει σε αυτές τις τέσσερις χώρες «καθίστε και βρείτε τα».
Αντιλαμβανόμαστε λοιπόν ότι η αιφνίδια αλλαγή στάσης,
του πρωθυπουργού της Ελλάδος, όσο και αν χαρακτηρίζεται από έλλειψη σχεδιασμού,
αν γίνει εθνική στρατηγική, θα έχει και ως, ένα ακόμη αποτέλεσμα να εμφανιστεί η
Ελλάδα ως "πρόθυμη και επισπεύδουσα" -αντί ως "συρόμενη" από τις εξελίξεις…
Έχει σημασία, σε αυτές τις νέες συνθήκες, η όποια σχτική επιλογή να είναι "αποτέλεσμα εθνικής συνεννόησης" και να συγκροτεί στρατηγική
επιλογή για τη χώρα μας.
Να μην αφορά σε ένα τακτικό ελιγμό, γιατί πάντα στη
διπλωματία, αλλά πολύ περισσότερο στις σημερινές συνθήκες, ο τυχοδιωκτισμός έχει
κόστος…
Εφόσον αποτελέσει εθνική στρατηγική, που κατά
τη γνώμη μας είναι ότι πιο σωστό ειδικά σε αυτή τη συγκυρία, είμαστε
υποχρεωμένοι, ως χώρα, να εγκαταλείψουμε τις βασικές κατευθύνσεις της
εφαρμοσμένης εξωτερικής πολιτικής α) το «δόγμα της ακινησίας», ότι είναι
προτιμότερο να μην ασκηθεί ποτέ ένα κυριαρχικό δικαίωμα παρά να αναλάβει μια
κυβέρνηση το κόστος της διαπραγμάτευσής του, και β) το δόγμα της «μίας και μόνης
διαφοράς».
Πράγματι ο πρωθυπουργός, στην προχθεσινή του ομιλία
στη Βουλή δεν έδωσε εξηγήσεις επί αυτών των ζητημάτων.
Η αντιπολίτευση όμως της ευθύνης, δεν μπορεί να αφήσει
ανεκμετάλλευτη τη συγκυρία, με τις εκλογές στη τουρκοκυπριακή κοινότητα και να
σχεδιάσει την παρέμβαση και την όποια επιρροή της.
Ο κος Μητσοτάκης έσπευσε να παρουσιάσει ως δική του την πρόταση αυτήν για τη συνάντηση των παράκτιων χωρών, παρά το δεδομένο ότι αντίστοιχες προτάσεις είχαν εκφραστεί από πολλές πλευρές πριν, ακόμη και με κάποια παραλλαγή από τον πρόεδρο της Τουρκίας κο Ερντογάν.
Δεν πρέπει η αντιπολίτευση να μείνει σε μια κριτική
ότι εξαναγκάστηκε, επιδιώκοντας να προκαταλάβει κινήσεις του αμερικανικού
παράγοντα ή και της Άγκυρας, αλλά να αξιοποιήσει ως χρήσιμη για τη χώρα, την
ευκαιρία.
Με εθνική συνείδηση και ευθύνη.
Προφανώς η διαχείριση των σημερινών αντιθέσεων, για
το ποιες χώρες θα συμμετάσχουν, δεν είναι μια εύκολη υπόθεση.
Οι σκέψεις από κάποιες χώρες να ξεκινήσει η συζήτηση και
εφόσον διευθετηθούν θέματα να ακολουθήσουν και οι υπόλοιπες χώρες, δεν είναι μια
ιδέα χωρίς αξία.
