Αντίδραση στην προσπάθεια απαξίωσης των ελληνικών ΑΕΙ.

 

Όλο και περισσότερο αντιλαμβανόμαστε την ανάγκη ενιαίας αξιολόγησης των πανεπιστημίων της Ε.Ε. Φαίνεται πως έχει έρθει πλέον η ώρα για την δημιουργία ενιαίου ευρωπαϊκού́ συστήματος αξιολόγησης των προγραμμάτων σπουδών των Ευρωπαϊκών Πανεπιστήμιων.

Για την ανώτατη εκπαίδευση στην Ευρώπη απαιτείται διαρκής προσπάθεια παρακολούθησης των διεθνών πρακτικών και εξελίξεων και κανένα εφησυχασμός...

Τα Ελληνικά πανεπιστήμια προσπαθούν, σε δύσκολες συνθήκες, να καλύψουν τις ανάγκες της ελληνικής οικονομίας, ενώ ήδη έχουν καταγράψει επιτυχώς την δυνατότητα να εξαγάγουν, όπως φάνηκε στη δεκαετία της κρίσης, ανταγωνιστικού επιπέδου, επιστημονικό δυναμικό στις άλλες χώρες.

Είναι κάτι που δυστυχώς ακόμη δεν έχει αποτιμηθεί, στα θετικά των ελληνικών ΑΕΙ, ενώ παραγνωρίζουμε το κόστος ευκαιρίας της χώρας μας από μια επένδυση που την καρπώνονται άλλες οικονομίες, οι οποίες δεν ξόδεψαν τίποτα για αυτό το δυναμικό.

Για να έχουμε μια συνολικότερη εκτίμηση για την απόδοση και αποδοτικότητα των ελληνικών πανεπιστημίων, καλό θα ήταν να λάβουμε υπόψη πως τα τελευταία 20 χρόνια, πριν τις διορθωτικές παρεμβάσεις (σχέδιο “Αθηνά”, ενσωμάτωση σχολών ΤΕΙ σε ΑΕΙ κλπ), λόγω αύξησης των Πανεπιστημίων και υπεραύξησης του αριθμού των φοιτητών που εισάγονταν, έπρεπε η ανάπτυξη της έρευνας, αλλά και του σχετικού επιστημονικού και διδακτικού προσωπικού, να φτάσει σε ένα επίπεδο τουλάχιστον 3πλάσιο αυτού του 2000.

Αυτό δεν συνέβη και οι όποιες ερευνητικές δραστηριότητες, στα ελληνικά ιδρύματα, ήταν σε μεγαλύτερο βαθμό αποτέλεσμα αποκλειστικά της χρηματοδότησης εκτός εθνικών προϋπολογισμών, από ανταγωνιστικά προγράμματα διεθνούς επιπέδου και ιδιαιτέρως από την Ε.Ε..

Τα ελληνικά δημόσια ΑΕΙ, με προσπάθειες μεγάλου τμήματος των μελών ΔΕΠ και χαμηλούς, συγκριτικά όχι μόνον με ευρωπαϊκούς, μισθούς, ανταποκρίθηκαν στις ανάγκες προσαρμογής στις διεθνείς απαιτήσεις, σε συνθήκες εθνικής οικονομικής κρίσης…

Προφανώς από τη μεριά των πανεπιστημίων της χώρας, οφείλουμε και μπορούμε καλύτερα...

Όμως δεν πρέπει να ξεχάσουμε.

Τα αποτελέσματα των αξιολογήσεων σε διεθνές επίπεδο, έρχονται να αντιπαρατεθούν σε μια υπερδεκαετή προσπάθεια σκόπιμη απαξίωσής τους...

Συνέβαλαν οι εμμονές και ο αποπροσανατολισμός για τα περί "πανεπιστημιακής αστυνομίας", αλλά και οι άναρθρες ιαχές περί "ιδιωτικοποιήσεων"...

Με μια μανιοκαταθληπτική εμμονή που στόχευε στον μηδενιστικό ισοπεδισμό της αξίας των Πανεπιστημίων μας, διάφοροι πολιτικοί και άλλοι στο όνομα του φιλελευθερισμού με αρκετούς δημοσιολογούντες, με βάση το προσωπικό "ατύχημά" τους να ενταχθούν στο χώρο, ξιφουλκούσαν διαστρεβλώνοντας επιδόσεις και αποτελεσματικότητες, αναδεικνύοντας πραγματικές αδυναμίες και προβλήματα πανεπιστημίων, γενικεύοντας όμως και υπερβάλοντας...

Ο ισοπεδωτικός και ιδεοληπτικός όμως λόγος υποβάθμισής τους δεν αλλοίωσε την εικόνα τους …

Δυστυχώς, υπονομεύθηκε μια προσπάθεια που ήθελε την αξιοποίηση των δυνατοτήτων μη κρατικών πανεπιστημίων, με την ιδρυματική μορφή μη κερδοσκοπικών οργανισμών, οδηγώντας σε μια κατεύθυνση λειτουργίας ιδιωτικών, με την μορφή επιχειρηματικών δραστηριοτήτων...

Η αξιολογήσεις λοιπόν δεν επιβεβαίωσαν τους "κήνσορες"... Τα πανεπιστήμια μας, στη συγκεκριμένη χώρα και στις συγκεκριμένες συνθήκες, κατά τεκμήριο, είναι σε επίπεδο ανέλπιστα ικανό, να αξιοποιηθούν και να εξελιχθούν ακόμη περισσότερο...

Αλήθεια, τα κολέγια που αναβαθμίστηκαν τα τελευταία χρόνια, με επιλογή της παρούσης κυβερνήσεως, στο επίπεδο των Πανεπιστημιακών ιδρυμάτων και στην αντιστοίχιση τους την επαγγελματική με αυτά, σε ποια σειρά αξιολόγησης είναι και γιατί δεν εντοπίζονται σχεδόν πουθενά σε όποια από τις διεθνείς λίστες αξιολόγησης;..

Εξετάζονται άραγε και πιστοποιούνται από κάποια εθνική αρχή πιστοποίησης (Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ), Αρχή Διασφάλισης και Πιστοποίησης της Ποιότητας (ΑΔΙΠ) κλπ. ) ή απλώς λειτουργούν με βάση τους κανόνες του υπουργείου εμπορίου που είναι ενταγμένα;

Έχουν μήπως λόγους που κάποια δεν συμμετέχουν ούτε καν με στοιχεία για να αξιολογηθούν ισότιμα με τα όποια, ακόμα και τα χειρότερα, τμήματα των ελληνικών ΑΕΙ;..

Θυμόμαστε, γιατί ήταν πρωτόγνωρο και έκανε εντύπωση, στο πρώτο χρόνο της θητείας της σημερινής κυβερνήσεως, σε ορκωμοσία (!) αποφοίτων ενός ιδιωτικού κολεγίου, παραβρέθηκαν δυο (2) υπουργοί της κυβερνήσεως!!!...

Αναζήτησα στοιχεία από την πολιτική ποιότητας του συγκεκριμένου Ιδρύματος, όπως και τη σχετική αξιολόγηση από την αρμόδια εθνική αρχή την ΑΔΙΠ (Αρχή Διασφάλισης και Πιστοποίησης της Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση).

Ούτε τότε, αλλά ούτε και σήμερα, εντόπισα κάτι σχετικό…

Αναζήτησα, όπως και σήμερα, την αξιολόγηση του συγκεκριμένου κολεγίου σε οποιαδήποτε από τις διεθνείς λίστες κατάταξης σε αξιολόγηση (Academic Ranking of World Universities) στο συναφές επιστημονικό πεδίο που θεραπεύει...

Ούτε εδώ όμως εντόπισα κάτι, σε αντίθεση με άλλα ομότεχνα Τμήματα της χώρας μας, όχι μόνον βέβαια αυτά των παλαιών πανεπιστημίων μας αλλά ακόμα και αυτά των πρώην ΤΕΙ, που τόσο αγαπούν πολλοί να ελεεινολογούν...

Κάτι λέγαμε περί κανονικότητας και ορθολογισμού ή όχι;

Εμείς επιμένουμε στην ανάγκη για διαρκή αξιολόγηση και μετρήσιμη ανταγωνιστικότητά των ΑΕΙ της χώρας με κοινά ευρωπαϊκά εργαλεία…

Τότε τα "ξεροκέφαλα" γεγονότα θα δώσουν την αξία τους στην "πραγματική" και όχι εικονική πραγματικότητα και αντικειμενικά θα ορίζεται το “σημαντικό” και το “ανόητο”...

Υ.Γ. Μια από τις διεθνείς μεθόδους αξιολόγησης (Ranking Web)

Τι θα έπρεπε να μας απασχολεί στα ΑΕΙ, αν δεν υπήρχαν οι "βάρβαροι";

 

Όλο και περισσότερο, η ατζέντα θεμάτων συζητήσεως για τα ΑΕΙ, ορίζεται αποκλειστικά από τα θέματα “βίας και παραβατικότητας”, με αναφορά στις περιπτώσεις όπου αυτά αναπτύσσονται…

Συνειδητά ή ασυνείδητα, σκόπιμα ή καλοπροαίρετα ασχολούμαστε μονοθεματικά με ένα υπαρκτό και σοβαρό πρόβλημα σε ελληνικά πανεπιστήμια, αγνοώντας επιδεικτικά λοιπά, σημαντικά και καθοριστικής σημασίας, για τη λειτουργία των πανεπιστημίων, θέματα.

Επισημαίνω για όσους/ες γνωρίζουν στοιχειωδώς τα ελληνικά πανεπιστήμια, ότι εκτός από κάποια συγκεκριμένα ΑΕΙ, στα υπόλοιπα το πρόβλημα της βίας και της παραβατικότητας δεν υπάρχει ή σε κάθε περίπτωση δεν είναι αυτό που προσδιορίζει τη λειτουργία τους.

Ένα παράδειγμα. Στο πανεπιστήμιο που εργάζομαι είναι θέμα για εμάς το γεγονός ότι για πρώτη φορά στα ακαδημαϊκά δεδομένα, εθνικά και διεθνή, ένα Υπουργείο υπαγορεύει στα ΑΕΙ πώς θα κάνουν τις εξετάσεις. Τα Πανεπιστήμια κρίνονται ανίκανα για να αποφασίσουν τα ίδια για τον ενδεδειγμένο τρόπο διεξαγωγής των εξετάσεων κατά περίπτωση. Λες και τα επιδημιολογικά δεδομένα θα είναι ίδια σε όλα τα πανεπιστήμια, σε όλες τις περιοχές της χώρας, σε όλα τα Τμήματα…

Στο πανεπιστήμιο που εργάζομαι προτεραιότητα έχει το ζήτημα της διάθεσης θέσεων εκπαιδευτικού αλλά και διοικητικού προσωπικού. Δεν κρίνουμε στοιχειωδώς ικανοποιητική τις διαθέσιμες νέες θέσεις ΔΕΠ συνολικά για τα ΑΕΙ και ιδιαιτέρως για το δικό μας πανεπιστήμιο, με βάση την αναλογία ενεργών φοιτητών ανά μέλος ΔΕΠ. Αξιολογούμε ως μεροληπτική και χωρίς αξιόπιστα κριτήρια την κατανομή των θέσεων αυτών, μεταξύ των Πανεπιστημίων της χώρας. Διαδικασία που προφανώς και θα ακολουθηθεί για την κατανομή στα Τμήματα… Γιατί δεν επιλέγεται μια διαδικασία με διαφανή, αντικειμενικά και ελέγξιμα κριτήρια κατανομής των θέσεων; Με ποια κριτήρια καθορίζονται οι νέες θέσεις και με ποια κριτήρια κατανέμονται μεταξύ των Σχολών και των Τμημάτων των ΑΕΙ;

Αντίστοιχη είναι η συζήτηση για το διοικητικό προσωπικό που έχει περιορισθεί σε τέτοιο βαθμό ώστε τα μέλη ΔΕΠ, για να λειτουργήσει το πανεπιστήμιο στοιχειωδώς, όλο και περισσότερο επιτελούν διοικητικό έργο, στα πλαίσια ενός ιδιότυπου επαγγελματικού πατριωτισμού…

Αναρωτιέται κανείς με αυτές τις συνθήκες, στα υπόλοιπα πανεπιστήμια που τα φαινόμενα βίας και παραβατικότητας είναι περιθωριακής σημασίας ή και ανύπαρκτα, ποια κίνητρα έχει ένας αναγνωρισμένος, επιτυχημένος και φιλόδοξος Έλληνας πανεπιστημιακός του εξωτερικού, να επιστρέψει στη χώρα…

Στα περισσότερα λοιπόν πανεπιστήμια της χώρας μας υπάρχουν άλλα προβλήματα στο επίπεδο της καθημερινής εκπαιδευτικής και ερευνητικής τους δραστηριότητας. Υπάρχουν διαφορετικά θέματα στη προτεραιότητα της λειτουργίας τους.

Υπάρχουμε εκείνοι και εκείνες, σε πολλά ελληνικά πανεπιστήμια που δεν βιώνουμε φαινόμενα βίας και παραβατικότητας που, σε κάθε περίπτωση οπωσδήποτε πρέπει να αντιμετωπιστούν εκεί και όπου συμβαίνουν.

Η δυνατότητα επέμβασης της αστυνομίας για την αντιμετώπιση παράνομων συμπεριφορών είχε προβλεφθεί ρητά ήδη με διάταξη του ν. 4009/2011, η οποία καταργήθηκε επί Κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ και τελικά αποκαταστάθηκε με νόμο της ΝΔ (Ν. 4683). Ας υλοποιηθούν οι νόμοι που είναι δουλειά της αστυνομίας και οι λοιποί ας ασχοληθούν με τα δυναμικά, διαχρονικά και σημαντικότερα προβλήματα των πανεπιστημίων μας.

Στα πανεπιστήμια της χώρας ένα βασικό και μεγάλο πρόβλημα είναι ότι τα μέλη ΔΕΠ δεν έχουν, στην πλειοψηφία τους, την στοιχειώδη υποστήριξη της καθημερινής πανεπιστημιακής τους δραστηριότητας. Πολλοί και πολλές από τους/τις συναδέλφους μας, μετά την οικονομική κρίση, δεν έχουν διαθέσιμη ούτε καν την αναγκαία υποδομή. Ηλεκτρονικός εξοπλισμός, συντήρηση των Γραφείων τους, βάσεις δεομένων, συνδρομές κλπ. κλπ… Το κρίνουμε ως δευτερεύον; Αντίστοιχα λοιπόν θέματα υπάρχουν πολλά και πρέπει να μπουν ως θέματα καθημερινής συζήτησης και προγραμματισμού πολιτείας και κοινωνίας για να μπορεί να υπάρξει λειτουργική και αξιόπιστη αξιολόγηση και λογοδοσία.

Να αντιμετωπίσουμε τον μεθοδευμένο αποπροσανατολισμό μιας γενίκευσης και μονοθεματικής συζήτησης επί της συγκυρίας για τα ΑΕΙ.