Το λυκόφως του “μονεταρισμού” και η Ελλάδα ως το “Γαλατικό” χωριό του κόσμου.

Η σαφής αποδοχή από τους Εταίρους, δανειστές της Ελλάδας, ότι είναι υπό διαπραγμάτευση βασικοί όροι του τελευταίου μνημονίου, εκτός από την παραδοχή της περιορισμένης συμβολής τους στο πρόβλημα της χώρας, είναι και αναγνώριση ότι η μακροοικονομική πολιτική που επέβαλαν στη χώρα μας, στην ουσία, πρέπει να στηθεί στον τοίχο. Πρώτα από όλους από το σύνολο του πολιτικού συστήματος της ίδιας της χώρας και ακολούθως από τα σχετικά ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα.

Στην Ελλάδα φαίνεται πως υπήρξε αδυναμία και για να “εκριζωθούν” οι αιτίες που έφεραν την κρίση, αλλά και για να θεμελιωθεί μια οικονομία που να διασφαλίζει τις συντάξεις των απομάχων και την προοπτική των νέων.

Το δημόσιο χρέος εξακολουθεί να βρίσκεται στα ύψη, προκαλώντας ανασφάλεια για το μέλλον. Το τραπεζικό σύστημα στέκεται οριακά όρθιο, μετά την υποχρεωτική υποστήριξή του από τους φορολογουμένους, χωρίς να μπορεί, ακόμη, να καλύψει τις χρηματοδοτικές ανάγκες των επιχειρήσεων.

Εκτός από την ολοκλήρωση των πολιτικών λιτότητας που ακολουθούσαν οι πολιτικές της ΕΕ και οι κυρίαρχες χώρες της, έχει μεγαλύτερη σημασία να δούμε τα αποτελέσματα και τις επιπτώσεις στις οικονομίες και των άλλων χωρών, που δοκιμάστηκαν από την κρίση της τελευταίας δεκαετίας. Ιδιαιτέρως εστιαζόμενοι στη σχέση των “νομισματικών” σε αντιπαράθεση με αυτών των “δημοσιονομικών” πολιτικών, στις συγκεκριμένες χώρες.

Η συζήτηση για τη διαχείριση και αύξηση των δαπανών, στις χώρες του Βορρά, είναι σήμερα στο προσκήνιο, όταν στην Ελλάδα, μέσα από τα απομεινάρια που προκάλεσε η παραζάλη της δημοσιονομικής κρίσης, ακόμη ηγεμονεύει η μονεταριστική αντίληψη για τη μείωση, στο μεγαλύτερο δυνατόν επίπεδο, των δημοσίων δαπανών (προσοχή όχι για τη μείωση αυτών των ανορθολογικών αλλά εν γένει των δημοσίων δαπανών).

Σε όλο το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα εντοπίζουμε, ολοένα και περισσότερο, μια διεθνή μεταστροφή από τη “νομισματική” στη “δημοσιονομική” πολιτική.

Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο η πολιτική οικονομική περί “σταθερότητας”, με την χρησιμοποίηση φορολογικών μέτρων και της σχετικής νομοθεσίας, αξιοποιήθηκε για την εξισορρόπηση μιας “ασταθούς οικονομίας με πλήρη απασχόληση”. Εργαλείο ήταν πάντα ο κρατικός προϋπολογισμός.

Αν όχι το σύνολο των οικονομολόγων και των αναλυτών, σε κάθε περίπτωση η πλειονότητα τους, αναγνωρίζουν τα αποτελέσματα, στην οικονομική ανάπτυξη των μεταπολεμικών οικονομιών και για τη παγκόσμια ηγεμονία της ελεύθερης οικονομίας, της θεωρίας και πολιτικής υπέρ της “οικονομικής σταθερότητας”.

Αυτό που στην ουσία ήταν το πνευματικό τέκνο του Τζον Μέιναρντ Κέινς.

Όμως για την Ελλάδα της δεκαετίας του 2020 φαίνεται ακόμη να ολοκληρώνεται η φαντασίωση του μονεταρισμού. Με την στήριξη και τη συμβολή των εναλλασσόμενων μνημονίων και “εργαλείων” όπως αυτών της Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών & Περιουσίας Α.Ε. (ΕΕΣΥΠ) με τις Θυγατρικές της το ΤΑΙΠΕΔ, (Ταμείο Αξιοποίησης της Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου Α.Ε.), την ΕΤΑΔ, (Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου Α.Ε.), το ΤΧΣ, (Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας) και τις Συμμετοχές της σε αριθμό Δημόσιων Επιχειρήσεων (από 01.01.2018).

Η δικαιολογία ύπαρξης και λειτουργίας αυτών των "εργαλείων” επιβολής οικονομικών πολιτικών στην χώρα μας, ήταν η συμβολή στην ενδυνάμωση και αξιοποίηση δομών και παγίων, από την περιουσία του ελληνικού κράτους, δια του "εμβολιασμού" του management με την κουλτούρα των ιδιωτικών κριτηρίων. Αυτό όμως που κυριάρχησε είναι η εκποίηση δημόσιας περιουσίας προς τον ιδιωτικό τομέα. Λειτούργησαν ως μεσάζοντες με μια λογική ως εάν να πρόκειται για Real Estate Γεγονός που από μόνο του δεν προκαλεί νέες επενδύσεις. Ούτε αφήνει περιθώρια για την ενεργοποίηση σε ανταγωνιστικά επίπεδα των όποιων επιχειρήσεων παραμείνουν σε κρατικό χαρτοφυλάκιο.

Στην ουσία έχουμε ένα διεθνές “γαλατικό” χωριό, για την μονεταριστική ηγεμονία μιας πείσμονος σέχτας, που αντιπαρατίθεται στη διεθνή πραγματικότητα ασκώντας και υλοποιώντας ετεροχρονισμένα στη χώρα μας τις ιδέες του Μίλτον Φρίντμαν.

Πράγματι αυτό που ισχύει την παρούσα περίοδο στη χώρα μας, είναι η σταθερότητα μιας μακροοικονομικής πολιτικής που διεξάγεται στη σκιά του Φρίντμαν. Στο επίπεδο των τιμών, στον πληθωρισμό, στο ρόλο της κεντρικής τράπεζας και των εμπορικών τραπεζών, στον κρατικό προϋπολογισμό και βεβαίως στο ποσοστό ανεργίας…

Το κράτος στην Ελλάδα, μέσα από την αμφισβήτηση που υπέστη, από την ολομέτωπη ιδεολογική επίθεση, θεωρούμενο ως η βασική αιτία για την πτώχευση, παραμένει αδύναμο για να συμβάλει στην ανάπτυξη, με δραστηριότητες στη σφαίρα των δημοσίων επενδύσεων για “ρύθμιση”, με συμμετοχή στην παραγωγή ειδικών τομέων της οικονομίας στρατηγικής σημασίας και εθνικών σχεδιασμών.

Οι συνθήκες ελεύθερου ανταγωνισμού, σε συγκεκριμένους τομείς, αντί να ενδυναμωθούν, υφίστανται εμπόδια εισόδου και εξόδου σε αυτούς, κατάσταση που δύσκολα είναι αναστρέψιμη. Η περίπτωση της ιδιόμορφης και παγκοσμίως πρωτότυπης επιλογής, για τον τρόπο συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα στη λιμενική βιομηχανία, αλλά και αλλού, είναι χαρακτηριστική. Εκεί που υπήρξε μια αγορά με χαρακτηριστικά “κρατικού ολιγοπωλίου” ή σε κάποιες περιπτώσεις και “μονοπωλίου”, αντικαθίσταται από ιδιωτικά αντίστοιχα και μάλιστα κρατικής ιδιοκτησίας άλλου κράτους, εμφανώς ή και αφανώς. Η περίπτωση του ΟΛΠ (με την κινεζικών συμφερόντων Cosco) και από ότι φαίνεται σε λίγο του λιμένος της Αλεξανδρουπόλεως (αμερικανικών συμφερόντων κονσόρτσιουμ) είναι χαρακτηριστική.

Το μόνο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα που δημιουργήθηκε τελικά στην Ελλάδα, φαίνεται να είναι η μείωση του κόστους εργασίας, συμβάλλοντας σε αυτό και η αύξηση του ποσοστού της ανεργίας. Κόστος εργασίας που ούτως ή άλλως ήταν υποδεέστερο σε σχέση με το αντίστοιχο των χωρών της ΕΕ.

Στο πέρασμα αυτής της δεκαετία, σε διεθνές επίπεδο, εδραιώθηκε η πεποίθηση ότι η ηγεμονία του μονεταρισμού έλαβε τέλος, αμέσως με την χρηματοοικονομική κρίση.

Η ηγεμονία που διήρκεσε από τη δεκαετία του 1980 έως το 2008. Έκτοτε όμως και ιδιαιτέρως σήμερα, η κατάσταση έχει αντιστραφεί.

Ο λόγος είναι αρκετά σαφής: η “νομισματική” πολιτική δεν κατάφερε να προβλέψει και κατά συνέπεια να αποτρέψει, τη μεγάλη ύφεση του 2008-09 και δεν κατάφερε να επιτύχει την πλήρη ανάκαμψη από αυτήν.

Σε πολλές χώρες, ακόμη και σήμερα, το μέσο πραγματικό εισόδημα εξακολουθεί να είναι χαμηλότερο από ό,τι ήταν πριν από 12 χρόνια.

Η περιορισμένη αξία της “νομισματικής” πολιτικής έγινε κατανοητή, στην ουσία της, όταν συγκρίθηκε αλλά και συγκρούστηκε με τα αποτελέσματα της “δημοσιονομικής” στήριξης του προέδρου Μπαράκ Ομπάμα την περίοδο 2008-2009… Μια σύγκριση με μία πολύ αρνητική αποτίμηση των προγραμμάτων δημοσιονομικής λιτότητας και των αποτελεσμάτων της σε χώρες της Ευρώπης όπως η Ελλάδα.

Ας θυμηθούμε εδώ, γιατί έχει την αξία του, τους δημοσιονομικούς πολλαπλασιαστές του ΔΝΤ που διαμόρφωσαν και τα σχετικά μνημόνια.

Είναι προφανές πως ΔΝΤ και οι Ευρωπαίοι εταίροι μας, δεν σκέφτηκαν να χρησιμοποιήσουν την “δημοσιονομική” πολιτική επαρκώς ως “κυκλικό εργαλείο” για την οικονομία των χωρών σε κρίση, όπως έπραξε ο Πρόεδρος Ομπάμα για να αντιμετωπίσει την αντίστοιχη κρίση στην οικονομία των ΗΠΑ.

Η αλήθεια βέβαια σήμερα είναι πως, όλο και περισσότερο, ευρωπαϊκές κυβερνήσεις αλλά και έγκυροι τραπεζικοί κύκλοι αναγνωρίζουν και ζητούν συνδρομή και συμβολή για τη διαχείριση των μακροοικονομικών προβλημάτων, από την “δημοσιονομική” πολιτική.

Φαίνεται λοιπόν πως όλο και περισσότερο η διεθνής οικονομική σκέψη για την άσκηση πολιτικής ξαναγυρίζει πίσω στον Κέινς.

Να κυκλοφορήσει το χρήμα για να ενεργοποιηθεί η οικονομία, η παραγωγή, η καινοτομία και η επιχειρηματικότητα. Προφανώς και αυτό δεν είναι χωρίς κινδύνους… Μάλιστα σε κοινωνίες που έχουν δείξει δείγματα ανορθολογισμού στις δαπάνες, όπως αυτή της χώρα μας.

Ο ίδιος ο Κέινς είχε αναφέρει πως “…αν μπούμε στον πειρασμό να ισχυριστούμε ότι τα χρήματα είναι το ποτό που διεγείρει την οικονομική δραστηριότητα σε μια οικονομία, πρέπει να θυμόμαστε ότι μπορεί να υπάρξουν πολλά σφάλματα ανάμεσα στο ποτήρι και στο χείλος…”.

Το χρηματοπιστωτικό σύστημα λόγου χάρη απεδείχθη ότι “εξοικονόμησε”, στερώντας πολλά χρήματα από την πραγματική οικονομία…

Το γεγονός αυτό δεν το είδαμε μόνο στην περίπτωση της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης του 2008, αλλά εξειδικευμένα στην Ελλάδα, που αν και αν όχι εντελώς εκτός, σε κάθε περίπτωση ήταν ο τελευταίος τροχός στην χρηματοοικονομική αυτή κρίση, καταγράφηκε πως η “διαρροές” του νομισματικού συστήματος προς τον τραπεζικό τομέα, ήταν και παραμένουν χωρίς όρια και φραγμούς.

Τόσες και τέτοιες “διαρροές” που στενάζει η πραγματική οικονομία να ανασάνει, πρώτα και κύρια λόγω αυτής της αιτίας.

Στην δύσκολη αυτή δεκαετία για την Ελλάδα, οι εμπορικές τράπεζες όχι μόνον δεν βοήθησαν για να γίνει διαχείριση της δημοσιονομικής κρίσης αλλά αποδείχθηκαν «άχρηστες» για την πραγματική οικονομία μετά την έναρξη της κρίσης, παρά το γεγονός ότι οι φορολογούμενοι έβαλαν για αυτές πολλές φορές βαθιά το χέρι στην τσέπη όπως και η κεντρική τράπεζα τους διοχέτευσε και τους επέτρεψε, σε μεγάλο βαθμό και παρά τις λαθεμένες πολιτικές τους, να διαχειρίζονται, μέχρι ενός σημείου, τεράστια, για τα δεδομένα τους, χρηματικά ποσά.

Ο κάθε σκεπτόμενος στοιχειωδώς πολίτης, αντιλαμβάνεται ότι η “νομισματική” επιβολή πολιτικών, δια μέσω των κεντρικών τραπεζών δεν βοήθησε για τη διαχείριση της κρίσης, πολύ δε περισσότερο για την υπέρβασή της. Οι Τράπεζες όχι μόνον δεν μπόρεσαν να διαδραματίσουν τον ρόλο τους αλλά αποτέλεσαν και αιτία επέκτασης του προβλήματος της οικονομικής κρίσης.

Η αντιμετώπιση στο θέμα φαίνεται πάλι να έρχεται δια μέσω της “δημοσιονομικής” πολιτικής. Φαντάζει ως η μόνη ικανή, τουλάχιστον εκ του αποτελέσματος μέχρι στιγμής, να μπορεί να αναλάβει την αποστολή της οικονομικής σταθεροποίησης, καθώς δεν υπάρχει καμία πιθανότητα να το κάνουν οι κεντρικές τράπεζες, ιδιαιτέρως σε περιπτώσεις όπως η Ελλάδα.

Ένας λόγος είναι γιατί με απλά λόγια, οι κεντρικές τράπεζες δεν μπορούν να ελέγξουν το συνολικό επίπεδο των δαπανών στην οικονομία, πράγμα που σημαίνει ότι δεν μπορούν να ελέγξουν το επίπεδο τιμών και το συνολικό επίπεδο παραγωγής και απασχόλησης.

Έχει όμως σημασία να εξετάσουμε προσεκτικά, διεθνώς αλλά και στη χώρα μας, τις προτάσεις για την ενίσχυση των “αυτόματων” δημοσιονομικών σταθεροποιητών, αντί να τις απορρίπτουμε με το επιχείρημα της ύπαρξης επί της παρούσης των μνημονίων, που μας δεσμεύουν και όπως υποστηρίζουν είναι κατά τη γνώμη τους “αντικίνητρα” για τον ενάρετο κύκλο της οικονομίας, μιας οι υπεύθυνοι για τη χάραξη πολιτικής στις συγκεκριμένες χώρες, όπως η Ελλάδα, θα τις παρακάμπτουν κατά καιρούς.

Θα μπορούσε στη χώρα μας να αξιοποιήσουμε ιδέες με αποδόσεις και δοκιμασμένες από το παρελθόν, όπως π.χ. αυτήν της “εγγύησης εργασίας” του δημόσιου τομέα όπως αυτή που προβλέφθηκε από τον νόμο του 1978 Χάμφρεϊ-Χόκινς στις ΗΠΑ, όπου εξουσιοδοτήθηκε η ομοσπονδιακή κυβέρνηση να δημιουργήσει «αποθήκες δημόσιας απασχόλησης» για να ενεργοποιήσει τις ιδιωτικές δαπάνες.

Αυτές οι “δεξαμενές” θα αδειάζουν ή θα ξαναγεμίζουν αυτομάτως, καθώς η οικονομία θα συρρικνώνεται αντιστοίχως ή θα επεκτείνεται, δημιουργώντας έτσι έναν αυτόματο σταθεροποιητή.

Βεβαίως, τόσο ο σχεδιασμός όσο και η εφαρμογή μιας τέτοιας εγγυημένης εργασίας θα δημιουργούσαν προβλήματα. Αλλά και για πολιτικούς και οικονομικούς λόγους, θα πρέπει να προσπαθήσουμε να σχεδιάσουμε την αποτελεσματική εφαρμογή τους αντιμετωπίζοντας τις υπαρκτές αρνητικές επιπτώσεις.

Βρισκόμαστε σε μια φάση που πολλοί αναλυτές την ορίζουν ως αυτήν της μεταπαγκοσμιοποίησης. Μια φάση που ολοένα και περισσότερο αναζητούνται πολιτικές ελέγχου της παγκόσμια φοροαποφυγής, με δεδομένη την ελεύθερη κυκλοφορία των κεφαλαίων. Σκέψεις για την καθιέρωση ενός ελαχίστου συνολικού φόρου για τις διεθνικού χαρακτήρα επιχειρήσεις, βρίσκονται στο προσκήνιο. Ήδη Γερμανία αλλά και Αμερική, στα πλαίσια διεθνών συναντήσεων, αποδέχονται πως οι μεγάλες διεθνικές επιχειρήσεις καταβάλλουν χαμηλό φόρο, αξιοποιώντας συχνά τη λύση των off shore. Πρόσφατα 137 χώρες, υπό την ομάδα των βιομηχανικών κρατών του ΟΟΣΑ δεσμεύθηκαν στο Παρίσι επί της αρχής για μια παγκόσμια φορολογική μεταρρύθμιση. Στόχος είναι η προσαρμογή των φορολογικών κανόνων στην ψηφιακή εποχή.

Για να μην πάει λοιπόν χαμένη μια τεράστια θυσία της Ελληνικής κοινωνίας, χρειάζεται ο σχεδιασμός του εκσυγχρονισμού και της αναδιατύπωσης των εκτός διεθνούς δικαίου δεσμεύσεων και θεσμών, που δημιούργησαν τα μνημόνια και τα ιδιότυπα “εργαλεία” ελέγχου και επιβολής νομισματικής πολιτικής που θεσμοθέτησαν, όπως αυτά της Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών & Περιουσίας Α.Ε. (ΕΕΣΥΠ) και τις Θυγατρικές της, όπως το ΤΑΙΠΕΔ, (Ταμείο Αξιοποίησης της Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου Α.Ε.).

Καθαρές λύσεις, καθαρές απαντήσεις και προβολές στο μέλλον

Είναι δεδομένο ότι το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου αποτελεί κεντρικό θεσμό του δικαιϊκού ή δικανικού συστήματος της χώρας μας, δια του οποίου διασφαλίζεται η λειτουργία μας ως κράτος δικαίου.

Υπό αυτή την έννοια κάποια στιγμή θα αποφανθεί και θα αποσαφηνίσει “γκρίζες ζώνες”, που το εγχώριο σύστημα δημιουργεί.

Το ΣτΕ με πρόσφατη απόφαση του έκρινε συνταγματική την αφαίρεση της "ανάπτυξης της θρησκευτικής συνείδησης" από αποστολή του Υπουργείου Παιδείας.

Ενδιαφέρουσα απόφαση που προσδιορίζει πλαίσια για την άσκηση πολιτικής της εκτελεστικής εξουσίας.

Τον προηγούμενο όμως Σεπτέμβριο, το ίδιο Σώμα, το ΣτΕ, με άλλη απόφαση του, έκρινε ως αντισυνταγματικές τις αλλαγές στο πρόγραμμα σπουδών των Θρησκευτικών, κρίνοντας ότι στόχος του μαθήματος θα πρέπει να είναι η "ανάπτυξη της ορθόδοξης χριστιανικής συνείδησης".

Με αυτή την απόφαση διαμόρφωσε τις σχετικές εγκυκλίους, προς τους θεσμούς εκπαίδευσης, η υπουργός επί της Παιδείας κα Κεραμέως.

Δεν έχει σημασία η δική μας συμφωνία με την μια ή την άλλη απόφαση (αν και προφανής η θετική αποδοχή της τελευταίας). Αλλά εδώ έχουμε, στην καλύτερη περίπτωση, ένα σχιζοφρενές πλαίσιο να διαχειριστούμε.

Πρόκειται για δύο διαφορετικές αποφάσεις, κατά τη ταπεινή μας γνώμη, αντιφατικές μεταξύ τους, με τις οποίες το Υπουργείο Παιδείας καλείται να συμμορφωθεί και να συμβιβάσει τα ασυμβίβαστα.

Υποστηρίζουμε πως σε τέτοια λεπτά θέματα, που δημιουργούν διχαστικά και εν πολλοίς αποπροσανατολιστικά διλλήματα στη κοινωνία μας, όπως αυτά που σχετίζονται με τις σχέσεις Κράτους – Εκκλησίας, θα πρέπει να υπάρχουν ξεκάθαρες και όχι για κάθε χρήση, απαντήσεις.

Προφανώς και υποχρέωση της Πολιτικής πρέπει να είναι η αποσαφήνιση των όρων δια μέσω της Συνταγματικής διευθέτησης.

Επιλογή που δυστυχώς δεν προκρίθηκε στην πρόσφατη Συνταγματική Αναθεώρηση.

Για να μην εξαρτάται λοιπόν ο αναγκαίος εκσυγχρονισμός της εκπαίδευσης αλλά και η προάσπιση των δικαιωμάτων των πολιτών από τους εκάστοτε συσχετισμούς στα εν λόγω όργανα της Δικαιοσύνης, η προσφυγή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου αποτελεί επιλογή υπέρβασης των ελληνικών παθογενειών και στρεβλώσεων.

Τα Μνημόνια Απέτυχαν. Ας Ελαχιστοποιήσουμε τη Ζημία.

Τελικά τα Προγράμματα/Μνημόνια πέτυχαν;

Η γνώμη μου είναι, δυστυχώς, "ΟΧΙ"...

Προφανώς συνέβαλλαν καθοριστικά να μην πέσει η χώρα στα βράχια...

Αλλά η προσπάθεια για διαρθρωτικές αλλαγές φαίνεται να είναι θνησιγενής και η διαρθρωτική προσαρμογή της χώρας υπό υπονόμευση.

Στα όποια πρώτα βήματα, που έγιναν, αρχίζει πάλι η υπαναχώρηση.

Δεν δικαιολογούμαστε να είμαστε ανυποψίαστοι, βλέποντα τα πράγματα με τον στρεβλό φακό μια φτιασιδωμένης και ψεύτικης αισιοδοξίας.

Δυστυχώς στη φάση της “μεταμνημονιακής περιόδου” δεν διακρίνουμε την ιδανική αφετηρία για μια νέα εποχή, που αφήνει πίσω τις πικρές ημέρες των μνημονίων και τους λόγους που μας έφεραν σε αυτά.

Ακούμε όλο και περισσότερο από κυβερνητικά στελέχη ότι ήρθε η στιγμή, με την παρούσα κυβέρνηση, να “ανακουφιστεί” ο κόσμος από τα δεινά του μνημονίου και επιτέλους να αρχίσει να ζει καλύτερα, με κάποια αύξηση συντάξεων, μισθών και επιδομάτων παράλληλα με την μείωση της φορολογίας.

Αν επιχειρήσουμε μια ανασκόπηση της δεκαετίας εύκολα θα διακρίνουμε ότι δεν “εκριζώσαμε” τις αιτίες που έφεραν την κρίση, όχι μόνον γιατί δεν θεμελιώσαμε μια οικονομία που θα διασφαλίζει τις συντάξεις των απομάχων και την προοπτική των νέων, αλλά γιατί ακόμη και κάποιες μεταρρυθμίσεις, χωρίς δημοσιονομικό κόστος, που σχεδιάστηκαν ή υπονομεύονται η περιθωριοποιούνται, ως επιλογή.

Το δημόσιο χρέος εξακολουθεί να βρίσκεται στα ύψη, προκαλώντας ανασφάλεια για το μέλλον.

Το τραπεζικό σύστημα στέκεται μεν όρθιο αλλά ακόμη δεν μπορεί να καλύψει τις χρηματοδοτικές ανάγκες των επιχειρήσεων.

Ποιοι είναι κάποιοι από τους λόγους αυτής της αποτυχίας;

Αρχικά οι συνταγές, που μας επέβαλλαν οι δανειστές, δεν φαίνεται να ήταν στο σύνολό τους οι ενδεδειγμένες. Αλλά και όσες από αυτές κρίθηκαν ως σημαντικές και χρήσιμες, το πολιτικό σύστημα αρνήθηκε, σχεδόν στο σύνολό του, να τις “υιοθετήσει” και να τις υλοποιήσει.

Με ένα αυξανόμενο αριθμό, ως λωτοφάγοι (εν τέλει λαϊκιστών), πολιτικών να επαναφέρουν θεωρίες “ελέγχου των συνωμοτών” που δημιούργησαν τις συνθήκες κρίσης και να υπόσχονται την σταδιακή επάνοδο σε συνθήκες της προ κρίσης περιόδου, χωρίς θυσίες, προσπάθειες και κρατικό σχεδιασμό, η πλειοψηφία των πολιτών άρχισε πάλι να στέκεται επιφυλακτική για την ανάγκη και σημασία αυτών των μεταρρυθμίσεων.

Ιδιαιτέρως η “αδύναμη” αυτή μεταρρυθμιστική προσπάθεια φαίνεται να υπονομεύεται ακόμη περισσότερο από τους εξωτερικούς "κινδύνους της χώρας", λόγω των ανοιχτών εθνικών θεμάτων με τον “δύσκολο” γείτονά μας.

Το κράτος μέσα από την αμφισβήτηση που υπέστη, από την ολομέτωπη ιδεολογική επίθεση, θεωρούμενο ως η βασική αιτία για την πτώχευση, παραμένει ανοργάνωτο και αδύνατο να συμβάλει στην ανάπτυξη, με δραστηριότητες στη σφαίρα των δημοσίων επενδύσεων για ρύθμιση, με συμμετοχή, στην παραγωγή ειδικού τομέα και επιλογή υπηρεσιών και αγαθών.

Οι συνθήκες ελεύθερου ανταγωνισμού δεν είναι κατεκτημένες ακόμη σε πολλές αγορές και τομείς της οικονομίας, εξακολουθώντας να υπάρχουν εμπόδια από την ολιγοπωλιακή ή και ολιγοψωνιστική μορφή των συγκεκριμένων αυτών αγορών.

Στη Δικαιοσύνη ζούμε την δημοσιοποίηση των δυνατοτήτων παρέμβασης εξωθεσμικών παραγόντων, όπως π.χ. στην περίπτωση με τους Εισαγγελείς διαφθοράς, όπου γίνεται εμφανέστατη η ανάγκη μεταρρυθμιστικής παρέμβασης για να μην αποτελούν το “μακρύ χέρι” παρακρατικών πρακτικών, ιδιοτελών πολιτικών χειρισμών και εργαλεία καθεστωτικών ομάδων συμφερόντων. Η δυναμική, ακόμη και με βίαιο τρόπο, μηχανοργάνωσης και όχι απλής μηχανογράφησης της, είναι βασικός παράγοντας αποτελεσματικής λειτουργίας της, χωρίς την απίστευτη καθυστέρηση στις αποφάσεις, έτσι ώστε να μην υπονομεύεται ούτε η οικονομία ούτε το κράτος δικαίου…

Το μόνο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα που δημιουργήσαμε είναι η μείωση του κόστους εργασίας, που προέκυψε ως αποτέλεσμα μιας αποτυχημένης προσπάθεια εσωτερικής υποτίμησης με επίδραση μόνο στο κόστος εργασίας που ούτως ή άλλως ήταν υποδεέστερο σε σχέση με αυτό στις άλλες χώρες της ΕΕ.

Μας έμεινε όμως δυστυχώς "αμανάτι" και κάτι άλλο, για πολλές επόμενες γενιές. Η παγκοσμίως πρωτότυπη διαδικασία “υποδούλωσης” μια χώρας από ξένα κέντρα…

Αυτό που ειρωνικά ονομάστηκε ως Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών & Περιουσίας Α.Ε. (ΕΕΣΥΠ) με τις Θυγατρικές της το ΤΑΙΠΕΔ, (Ταμείο Αξιοποίησης της Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου Α.Ε.), την ΕΤΑΔ , (Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου Α.Ε.), το ΤΧΣ, (Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας) και τις Συμμετοχές της σε αριθμό Δημόσιων Επιχειρήσεων (από 01.01.2018).

Η δικαιολογία ύπαρξης και λειτουργίας αυτού του "εργαλείου εξάρτησης" της χώρας, ήταν η συμβολή στην ενδυνάμωση και αξιοποίηση δομών και παγίων, από την περιουσία του ελληνικού κράτους, δια του "εμβολιασμού" του management με την κουλτούρα των ιδιωτικών κριτηρίων.

Δυστυχώς το μόνο που στρατηγικά βλέπουμε να ασχολούνται είναι η εκποίηση δημόσιας περιουσίας προς τον ιδιωτικό τομέα. Αυτό δεν προκαλεί νέες επενδύσεις. Ούτε ενεργοποιεί αποτελεσματικά τις όποιες από αυτές τις επιχειρήσεις παραμένουν στο δημόσιο.

Το χειρότερο δε είναι ότι αντιλαμβάνονται τα πάντα ως Real Estate…

Το ακόμη χειρότερο όμως είναι ότι στο πολιτικό σύστημα δεν υπάρχει ούτε κατά διάνοια η σκέψη να "αγγίξουμε" αυτήν την συμφωνία θεσμοθέτησης των συγκεκριμένων μηχανισμών “υποδούλωσης” της χώρας μας, σε μια προοπτική επαναδιαμόρφωσης, με τους εταίρους, των όρων και των πλαισίων λειτουργίας τους.

Για να μην πάει λοιπόν χαμένη μια τεράστια θυσία της Ελληνικής κοινωνίας, χρειάζεται να μην υπάρχει εφησυχασμός από την μια, αλλά και επιμονή στις μεταρρυθμίσεις από την άλλη. Ο σχεδιασμός του εκσυγχρονισμού και της αναδιατύπωσης των εκτός διεθνούς δικαίου δεσμεύσεων και θεσμών, που δημιούργησαν τα μνημόνια, είναι εργαλεία για να ελπίσουμε ότι μπορεί να "πιάσει τόπο" η δεκαετής θυσία.

Ευθύνη συναίνεσης για εθνικά θέματα

Δέκα ολόκληρα χρόνια κρίσης και όμως η Ελλάδα μόλις τα τελευταία δυο χρόνια δείχνει πως κάνει βήματα έστω και αργά προς τον ορθολογισμό…

Όχι βέβαια χωρίς το κόστος της δεκαετούς καθυστέρησης...

Σε αυτήν την συγκυρία επανεμφανίζονται, δειλά αλλά σταθερά, οι πρόσφατα ηττημένες πολιτικά, εκφράσεις των συνωμοσιολόγων εθνοκάπηλων και λαϊκιστών. Μια έκφρασή τους, είδαμε να εμφανίζεται ξανά, προχθές στο Σύνταγμα, όπου και καταγράφηκε και η βιαιοπραγία ενάντια στο Γερμανό δημοσιογράφο Τόμας Γιακόμπι.

Είναι μόλις είκοσι οχτώ χρόνια, περίπου 1/3 του αιώνα, από τα συλλαλητήρια με μπροστάρηδες πατριδοκάπηλους και ρασοφόρους, όταν επαγγελματίες λαϊκιστές και εμποράκοι του εθνικισμού χειραγωγούσαν τον ανορθολογικό συναισθηματισμό της κοινής γνώμης για τα θέματα της τότε χώρας των “Σκοπίων”…

Ήταν τότε που η Ελλάδα υπέστη την πιο βλακώδη και περιττή διπλωματική ήττα, στη διένεξη με ένα μικρό κράτος, που θα έπρεπε να αποτελεί φυσικό σύμμαχο και προέκταση της ελληνικής επιρροής στα Βαλκάνια…

Χάρη στο δικό μας ανόητο μαξιμαλισμό όλος ο κόσμος την ονόμαζε έκτοτε και την γνώριζε ως «Macedonia»!..

Μόλις πριν δυο χρόνια είχαμε μια συνέχεια της τότε εποχής, αφού όμως είχαμε κάνει μια ενδιάμεση στάση στις πλατείες των "αγανακτισμένων"…

Αντίστοιχος ήταν ο πολιτισμός της έκφρασης και του λόγου της “πάνω πλατείας”, όπως και το βάθος της επιχειρηματολογίας στις αντίστοιχες αποσυγκεντρωμένες συνάξεις των "αγανακτισμένων" ανά τις ελληνικές πλατείες…

Διχαστικά μηνύματα, εμφυλιοπολεμικός λόγος, ανερμάτιστες αιτιάσεις, υπονόμευση των θεσμών και των αξιών της αστικής δημοκρατίας, σκόπιμη εθελοτυφλία στη διεθνή πραγματικότητα, αρχοντο-ανόητος αγοραίος τσαμπουκάς, πατριδοκαπηλία και προσπάθεια χειραγώγησης του πατριωτικού αισθήματος των πολιτών, εμπρηστικές ομιλίες κενές περιεχομένου …

Κάτι αντίστοιχο ήταν και αυτό που παρουσιάστηκε ως “Μέτωπο ενάντια στη συμφωνία των Πρεσπών”.

Τα μαθήματα και από τα συλλαλητήρια των προηγούμενων αλλά και πρόσφατων εποχών, όπως και από αυτήν την σύναξη της προηγούμενης εβδομάδος στο Σύνταγμα, που κάτι φέρνει από τον πολιτισμό της “πάνω πλατείας” των αγανακτισμένων, τα βιώσαμε και συνεχίζουμε να τα ζούμε, ως κοινωνία, με οδυνηρό τρόπο…

Οι Πρέσπες δώσανε το μάθημα σε όλους μας. Ιδιαιτέρως σε όσους θέλησαν να αξιοποιήσουν το εθνικό αυτό θέμα ως παιχνίδι αντιπολιτευτικής στρατηγικής.

Σιωπηλά ή ηχηρά, με την αποδοχή της συμφωνίας, δείχνουν ότι κατανόησαν ή και αποδέχθηκαν το επίπεδο των λαθών τους και των "ψευδαισθήσεων" τους…

Η ελληνική κοινωνία όμως τα πλήρωσε και πληρώνει ακριβά. Όχι μόνον οικονομικά αλλά σε όλα τα επίπεδα των προσπαθειών για συγκλίσεις προγραμματικού και εθνικού επιπέδου…

Οι νέες και επόμενες γενιές φέρνουν στη πλάτη τους το βάρος του "λογαριασμού"…

Και τότε και πρόσφατα χτίστηκαν καριέρες, έστω και θνησιγενείς κάποιες από αυτές…

Τότε είχαμε την αδυναμία του πολιτικού μας συστήματος, στις αρχές της δεκαετίας του ’90, να σχεδιάσει και να επιλύσει με εθνική ενότητα, σε συνεργασία με τη διεθνή κοινότητα, την ονοματοδοσία και τα αλυτρωτικά της γείτονας χώρας και μας οδήγησαν, είκοσι οχτώ χρόνια μετά, να αναζητούμε τη λύση πάλι σε συνθήκες με χρώμα εθνικού διχασμού…

Σήμερα φαίνεται ότι η κοινωνική και εθνική ευθύνη του πολιτικού μας συστήματος να εμφανίζεται σε υψηλότερο παρά ποτέ επίπεδο.

Η συναίνεση στα εθνικά θέματα, φαίνεται να αποδυναμώνει και να βάζει φρένο στους εθνοκάπηλους του εσωτερικού μετώπου, όπως και να στέκεται με ήρεμη και σταθερή ματιά απέναντι στους λεονταρισμούς του δύσκολου, εξ΄ ανατολής, γείτονά μας…

Μερικές μόλις εκατοντάδες συγκεντρωμένων, άφησαν το αποτύπωμά τους...

Η συγκέντρωση αυτή στο Σύνταγμα να εργαστούμε για να είναι τα όριά τους…

Να μην εφησυχάζουμε για να μη ξυπνήσουμε, όπως πριν λίγα χρόνια, με την αθλιότητα να εκπροσωπείται στη Βουλή…

Να επανακτήσουμε τη ευθύνη των αποφάσεων για την ίδια τη χώρα μας

ΠΟΛΙΤΗΣ ΧΛΩΜΟΥΔΗΣ ΚΩΣΤΑΣ·ΤΕΤΑΡΤΗ, 8 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2020

Αποτελεσματικό κράτος δεν μπορεί να είναι (ποτέ δεν ήταν) το κομματικό- πελατειακό κράτος.

Να συμφωνήσουμε, είτε είμαστε στην αντιπολίτευση είτε στην συμπολίτευση, ότι υπεύθυνοι και ανεύθυνοι υπάλληλοι καριέρας σε διάφορες υπηρεσίες κρατικές υπήρξαν και υπάρχουν...

Όχι μόνον όμως όταν είμαστε κυβέρνηση...

Να συμφωνήσουμε, όμως, ότι και στις κανονικές αλλά και στις έκτακτες συνθήκες (π.χ. καιρικές ή φυσικές καταστροφές κλπ.), την ευθύνη της πρόληψης, διαχείρισης και επέμβασης την έχουν οι υπηρεσίες του κράτους ( Εθνική Υπηρεσία Διαχείρισης Εκτάκτων Αναγκών, Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, Εθνικό Συντονιστικό Κέντρο Πολιτικής Προστασίας, Πυροσβεστική, Δασικές Υπηρεσίες, Αστυνομία, Τροχαία κλπ. στις έκτακτες και οι δομημένες δημόσιες υπηρεσίες, διαρθρωμένες στα Υπουργεία, στις κανονικές συνθήκες) και όχι αποκλειστικά και μόνον, η εκάστοτε κυβέρνηση...

Το σεντράρισμα των κυβερνητικών στελεχών στο κέντρο της δημοσιότητας (όταν υπάρχει αποτελεσματική παρέμβαση, με προβολή από την ίδια την κυβέρνηση και όταν υπάρχουν αστοχίες, θύματα ή και καταστροφές από την αντιπολίτευση), διευκολύνει την αποστασιοποίηση, από τις ευθύνες, των ίδιων αυτών των υπηρεσιών και των επαγγελματιών καριέρας, που για αυτό έχουν επιλεγεί και μισθοδοτούνται (αδυνατώ να τεκμηριώσω, εκ του αποτελέσματος, την μεροληπτική μισθοδοτική πολιτική στο προσωπικό της Τράπεζας της Ελλάδας ή στο Υπουργείο Οικονομικών π.χ.)...

Η δημιουργία αποτελεσματικών και υπεύθυνων μηχανισμών και θεσμών του κράτους, παντός καιρού και κυβερνήσεων, είναι στόχος υψηλού μεταρρυθμιστούν εκσυγχρονιστικού προτάγματος...

Ας θυμηθούμε πόσο ανεπαρκείς και χωρίς ουσιαστική συμβολή ήταν η ανταπόκριση των Υπηρεσιών, στα επί της οικονομίας, στην διαμόρφωση “φακέλων”, υποστήριξης, προς τα κυβερνητικά στελέχη, εναλλακτικών επιλογών, για τη διαχείριση των έκτακτων οικονομικών καταστάσεων σε όλες τις φάσεις διαπραγμάτευσης με τους θεσμούς τα προηγούμενα χρόνια με την διαμόρφωση όλων των μνημονίων και των παράλληλων συμφωνιών του Κράτους…

Τα κυβερνητικά στελέχη και κλιμάκια, για να ανταποκριθούν υποχρεώθηκαν στην χρησιμοποίηση εξωτερικών συνεργατών (δεν αναφέρομαι στο κόστος όσο στο αξιακό σύστημα και τα συμφέροντα που ο κάθε τεχνοκράτης υποστηρίζει), που μετά την αποχώρησή τους δεν έχουν να δώσουν αναφορά ούτε καν σε αυτούς που τους προσέλαβαν.

Η άθλια κληρονομιά για τη χώρα είναι η Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών & Περιουσίας Α.Ε. (ΕΕΣΥΠ) με τις Θυγατρικές της:

• ΤΑΙΠΕΔ, (Ταμείο Αξιοποίησης της Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου Α.Ε.)
• ΕΤΑΔ , (Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου Α.Ε.)
• ΤΧΣ, (Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας)
• και τις Συμμετοχές της σε αριθμό Δημόσιων Επιχειρήσεων (από 01.01.2018).

Η παράδοση του δημόσιου χώρου σε κέντρα λήψης αποφάσεως εκτός Πολιτικής, Χώρας και εκλεγμένης κυβερνήσεως για πάρα πολλά χρόνια.

Για τούτο απαιτείται δράση και κοινό μέτωπο για την ενδυνάμωση και υποστήριξης της Πολιτικής και της Δημοκρατίας. Ο λαός, με τους εκπροσώπους του, να αποφασίζει για τη ζωή του και τις επιλογές του.

Η διαμόρφωση λοιπόν ενός αποτελεσματικού κράτους, με έξυπνες λειτουργίες, είναι βασικό εργαλείο για υλοποίηση πολιτικών όπως συμβαίνει στις αστικές Δημοκρατίες Δυτικού τύπου... Υλοποίηση πολιτικών, των όποιων κυβερνήσεων...

Αυτό θα πρέπει να είναι το στοίχημα της μεταμνημονιακής περιόδου για τη χώρα μας.

Διαρκής μας στόχος η ενίσχυση και ενδυνάμωση της Δημοκρατίας.

Όλο και περισσότερο, τα τελευταία χρόνια, αντιμετωπίζουμε σε διεθνές επίπεδο την ισχυροποίηση και ανάδειξη, σε πολλές χώρες, δια μέσω εκλογικών διαδικασιών, αυταρχικών ηγεσιών με απροσδιόριστες γεωστρατηγικές επιδιώξεις.

Το σύστημα “αστικής δημοκρατίας δυτικού τύπου” δεν έχει να αντιμετωπίσει μόνον την “αποτελεσματικότητα” άλλων συστημάτων, όπως αυτό της Κίνας ή των καθεστώτων της Ρωσίας αλλά και όπως αυτό της Τουρκίας, αλλά και τις ανατροπές που αυτό έχει υποστεί με τις εμφανίσεις ηγεσιών όπως ο πρόεδρος Τραμπ και φιγούρες όπως αυτές που οδήγησαν και διαχειρίζονται, στο Brexit.

Τα προσεχή χρόνια δυνάμεις όπως η Ινδία θα επιδρούν καταλυτικά στις διεθνείς εξελίξεις και από την επόμενη δεκαετία η παρουσία χωρών της Αφρικής, ως σημαντικοί παίκτες στο διεθνές γίγνεσθαι, δεν μπορεί να μη λαμβάνεται υπόψη. Οι χώρες αυτές δεν θα είναι από παρθενογένεση. Ήδη από σήμερα αποτελούν στόχο και έκφραση συγκεκριμένων επιλογών και κατευθύνσεων.

Η Δημοκρατία έτσι όπως την γνωρίσαμε δοκιμάζεται και εάν αξιολογούμε θετικά τη συμβολή της στην ανθρώπινη εξέλιξη θα πρέπει να οργανωθεί η ανασύσταση και η προσαρμογή της, για να μπορεί να αντέξει και να προσφέρει στις νέες συνθήκες που διαμορφώνονται.

Η Ευρώπη κάνει βήματα. Αργά αλλά σταθερά. Αυτά όμως είναι, δυστυχώς, πολύ πίσω από τις απαιτήσεις που επιβάλλουν οι τεχνολογικές, κοινωνικές και οικονομικές εξελίξεις στο παγκόσμιο πεδίο.

Είναι μεγάλης σημασίας η επιτάχυνση των διαδικασιών ολοκλήρωσής της Ε.Ε. ακόμη και με όποιο πρόσκαιρο κόστος. Αναφερόμαστε στη πιθανότητα να μην παρακολουθήσουν αυτή την πορεία το σύνολο των σημερινών κρατών μελών. Η δυνατότητα αξιοποίησης θεσμοθετημένων ομάδων, όπως αυτή των χωρών της ζώνης του ευρώ (της νομισματικής ένωσης), για επεξεργασία και άσκηση πολιτικής στο εσωτερικό αλλά και στο διεθνές πεδίο, φαίνεται να τίθεται σε προτεραιότητα πλέον.

Στο εσωτερικό των χωρών μας η υποστήριξη, με ανανέωση και εκσυγχρονισμό, της Δημοκρατία μας πρέπει να αποτελεί μόνιμο και διαρκή στόχο.

Στην Ελλάδα αυτές τις μέρες, με κάποια καθυστέρηση, η δίκη της Χρυσής Αυγής ως εγκληματική ομάδα, βρίσκεται στο στάδιο των απολογιών των κατηγορουμένων.

Δεν μπορούμε όμως να ξεχάσουμε πως 440.894 Έλληνες και Ελληνίδες πολίτες ψήφισαν αυτήν την οργάνωση και τους βουλευτές της.

Ούτε για την επίδραση στην εξέλιξη της Δημοκρατίας μας που είχε το, απροσδιορίστου πολιτικής και προγραμματικής στόχευσης, κίνημα των «Αγανακτισμένων» στο Σύνταγμα και στις άλλες πλατείες της χώρας. Τότε ήταν που αναδείχθηκε ένα μείγμα «αντιπολιτικών» ιδεών και αξιών, ανάμεσα στις οποίες ειδικό βάρος είχαν ο αντιφιλελευθερισμός και ο αντικοινοβουλευτισμός. Σε αυτές τις πλατείες του ιδεολογικού αποπροσανατολισμού και στη πρώτη τους φάση, επωάσθηκε τo αυγό του φιδιού. Εκεί υπήρξε η πολιτική νομιμοποίηση της επικοινωνίας του "πάνω" και του "κάτω" διαζώματος στο Σύνταγμα και στις λοιπές πλατείες, με τις μούντζες, τα γιαούρτια και τις αντισυγκεντρώσεις σε διάφορες δραστηριότητες άλλων κομμάτων.

Βέβαια είναι αλήθεια πως από πριν είχε ήδη παραχθεί, μια αντίληψη προερχόμενη και από «δεξιά» αλλά και από «αριστερά» που έβλεπε τη δημοκρατία είτε ως απάτη, είτε ως φενάκη, είτε ως μέσο για την προώθηση των συμφερόντων των ισχυρών, είτε ως εργαλείο χρήσιμο για να ανέλθει κάποιος στην εξουσία και μετά να την καταργήσει, είτε όλα αυτά μαζί…

Ας θυμηθούμε τη σε μεγάλο βαθμό α-πολιτικοποίηση του κινήματος των Αγανακτισμένων. Το σύνθημα που έμεινε, «Η χούντα δεν τελείωσε το ’73, εμείς θα την κηδέψουμε σε τούτη την πλατεία», ήταν από κάθε άποψη λάθος. Ναι, η χούντα δεν τελείωσε το ’73, τελείωσε το ’74 και ήταν ειρωνικό να ακούει κάποιος ακόμη και νοσταλγούς της χούντας να κραυγάζουν «Ψωμί, παιδεία, ελευθερία». Από το 74 και μετά έχουμε στη χώρα τη μεγαλύτερη περίοδο κοινοβουλευτικής δημοκρατίας από την ίδρυση του ελληνικού κράτους και από ότι φαίνεται άντεξε και διαχειρίστηκε, με τις αδυναμίες της, μια σκληρή δεκαετία ιστορικής οικονομικής κρίσης χρέους της χώρας. Να θυμηθούμε για να μην επαναληφθούν τα ίδια λάθη. Ζήσαμε απόψεις ωμού αντικοινοβουλευτισμού. Από την πάνω πλατεία, πέρα από τα συνθήματα για κρεμάλες και Γουδί, επιχειρήθηκε εισβολή στο Κοινοβούλιο. Από την κάτω πλατεία και από μια οργάνωση «Άμεση Δημοκρατία» επιχειρήθηκε να παρεμποδιστεί η κοινοβουλευτική διαδικασία με μπλόκα στους δρόμους στις 28 και 29 Ιουνίου 2011. Απόπειρες εισβολής στο Κοινοβούλιο, προσπάθειες παρεμπόδισης βουλευτών να προσεγγίσουν το κτίριο για να ψηφίσουν, προπηλακισμοί των εκλεγμένων αντιπροσώπων μετά την ψηφοφορία ήταν αντικοινοβουλευτικές έκτροπες και ύβρεις στη Δημοκρατία, οι οποίες επιχειρήθηκε τότε να ξεπλυθούν με συνθήματα για «δίκαιη οργή του λαού» ή «Άμεσης Δημοκρατία Τώρα»...

Θυμόμαστε όταν στο Θέατρο "Χυτήριο" ο Γιώργος Νταλάρας προπηλακιζόταν από τον όχλο, πολλοί από τους κατά τεκμήριο προοδευτικούς πολίτες όλων των παρατάξεων (τότε η Ν.Δ. δεν είχε ακόμη ξεπεράσει τον αντιμνημονιακό της εαυτό), σιωπούσαν ή στη καλύτερη περίπτωση σφυρίζανε αδιάφορα και άλλοι θριαμβολογούσαν για την "δικαιολογημένη οργή του λαού".

Δια της σιωπής ή ακόμη και κλείνοντας το μάτι, αν δεν υπήρχε άμεση συμμετοχή, πολλοί από τους σημερινούς πολίτες που εντάσσονται στις δυνάμεις αυτού που θα λέγαμε συνταγματικό τόξο, δεν υποστήριξαν την Δημοκρατία μας. Φάνηκαν να στηρίζουν την ανομία, τους προπηλακισμούς, τις ύβρεις, τη διαπροσωπική βία, τα γιαουρτώματα, τα φασκελώματα, να αναγορεύουν τον πολιτικό αντίπαλο σε προδότη, λιγότερο Έλληνα, εσωτερικό εχθρό κ.λπ.,

Συμμετείχαν στην επικράτηση διχαστικών μηνυμάτων και αποπροσανατολιστικών διλλημάτων.

Τελικά σήμερα, όλο και περισσότερο, αντιλαμβανόμαστε ότι το πρόβλημα ήταν και θα είναι η οικονομία…

Θυμόμαστε, 18 περίπου χρόνια πριν, εκείνον τον αξιότιμο Έλληνα και άτυχο, κο Σπράο που επιχειρούσε να αναδείξει το πρόβλημα του ασφαλιστικού στη χώρα μας, για να στηρίξει τις επιλογές του κου Γιανίτση. Το μιντιακό σύστημα της εποχής, στο σύνολό του, τον αντιμετώπιζε μέχρι σημείο εξευτελισμού. Τα οικονομικά αποτελέσματα για την κακή διαχείριση του ασφαλιστικού, μεταξύ άλλων, παρήγαγαν απτά αποτελέσματα ενάντια στη Δημοκρατία μας και δημιούργησαν τις τερατογενέσεις που ζήσαμε τα τελευταία χρόνια στο πολιτικό μας σύστημα.

Γι’ αυτό πρέπει και σήμερα, μετά από τη δεκαετή εμπειρία, να επιμένουμε στην ανάσχεση της κοινωνικής κρίσης. Για να μην υπονομεύουμε τελικά τη Δημοκρατία μας.

Η αποτροπή μιας χρονικής επέκτασης, της περιόδου αυτής της σκληρής λιτότητας, αποκτά ένα άλλο νόημα -πολύ πέραν του οικονομικού- όταν το πρόταγμα πλέον είναι η υποστήριξη και η ενδυνάμωση της Δημοκρατίας μας και των αξιών της.

REBRAIN GREECE : Τα δύσκολα διλλήματα και ο απλουστευτικός, λαϊκίστικος λόγος.

ΤΡΙΤΗ, 10 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2019

Καμιά πρωτοβουλία για επαναπατρισμό των αποδήμων στην ελληνική αγορά εργασίας δεν πρόκειται να αποδώσει όσο το ελληνικό κράτος δεν επιχειρεί με τις επιλογές του να μην προκαλεί διαγενεακή αδικία.
Σε βάρος των νέων ηλικιών και του μέλλοντος της χώρας.
Η αμήχανη κριτική για την Διανομή του “υπερπλεονάσματος” που δημιουργήθηκε το 2019, περί της “κοινωνικής αναδιανομής της υπεραπόδοσης των εσόδων”, δείχνει τα όρια της “λαϊκίστικης” ηγεμονία στο δημόσιο και πολιτικό λόγο.

Όταν μάλιστα δεν υπάρχει κάποιο διαφορετικό αφήγημα για την διανομή αυτού του πλεονάσματος και μάλιστα σε συνέχεια της αντίληψης και πρακτικής της προηγούμενης κυβερνήσεως.
Ελάχιστες, δυστυχώς, από τις μέχρι τώρα κριτικές συνοδεύονται από κάποιες άλλες αντιλήψεις ή προτάσεις- επιλογές για διαφορετικές κοινωνικές κατηγορίες ή κατευθύνσεις που προκρίνουν προς ενίσχυση…
Μια από τις πλέον λογικές προτάσεις θα ήταν αν ιεραρχούσαμε ως προτεραιότητα την ενίσχυση πολιτικών που θα ωφελούν τις νέες γενιές.

Να προτιμούσαμε το ποσό αυτό ή τουλάχιστον ένα μεγάλο μέρος του, να διοχετευόταν σε ενισχυτικές δράσεις επενδυτικού προσανατολισμού.
Στόχος προτεραιότητας δεν μπορεί πλέον παρά να είναι η αύξηση της απασχόλησης.
Αυτό γίνεται με ένα μόνο τρόπο. Με ενίσχυση των επενδύσεων δια μέσω μόχλευσης ιδιωτικών κεφαλαίων με τη διοχέτευση μέρους του υπερπλεονάσματος σε επενδυτικές προτεραιότητες του ΠΔΕ.

Προφανώς δεν παραγνωρίζουμε τα προβλήματα και τις συνθήκες ζωής πολλών εκ των κατηγοριών που επιλέγησαν να ενισχυθούν από την παρούσα κυβέρνηση σε συνέχεια της προηγούμενης…
Αλλά προκρίνουμε ως ορθότερο να ιεραρχήσουμε, ως στόχο προτεραιότητας, τη μείωση της ανεργίας.

Να υπάρξουν θέσεις εργασίας, ιδιαιτέρως για τους νέους και νέες της χώρας μας.
Παρακολουθώ με σεβασμό την προσπάθεια του υπουργείου εργασία με το πρόγραμμα REBRAIN GREECE

Αν και όταν το κράτος όμως ασχοληθεί περισσότερο με αυτούς που επιλέγουν να επενδύσουν στη χώρα έστω και σήμερα και με αυτούς που έμειναν εδώ και σήκωσαν το δικό τους σταυρό στην περίοδο της κρίσης, αρίστους, ικανούς και λιγότερο ικανούς και με την διόρθωση των συνθηκών μέσα στις οποίες αυτοί παράγουν και δημιουργούν, τότε η χώρα θα γίνει καλύτερη και ελκυστική για τους εργαζόμενους πολίτες της και για όσους επιχειρούν σε αυτήν…
Μόνον έτσι υπάρχουν ελπίδες και σοβαρές πιθανότητες να επιστρέψουν και αυτοί που έφυγαν από τη χώρα, κυνηγώντας τα δικά τους όνειρα…
Αυτό με τα περί των 3.000 ευρώ, των 500 ατόμων δεν πείθουν ή δεν θα έχουν τα αποτελέσματα που επιδιώκουν.

Αν ενισχύαμε με το ποσό αυτό, που επιλέχθηκε να διανεμηθεί όπως αποφασίστηκε, το ΠΔΕ προς ενίσχυση Ιδιωτικών και Στρατηγικών Επενδύσεων με ιεράρχηση του υπουργείου Οικονομίας, θα ήταν μια σημαντική αναπτυξιακή ανάσα στα πλαίσια των δεδομένων δημοσιονομικών δυνατοτήτων της χώρας.
Αν η επιλογή ήταν να ενισχυθεί κατά τι (ο ετήσιος προϋπολογισμός) με εργαλείο κάποιον αναπτυξιακό νόμο, τότε η στόχευση αλλά και οι συμμαχίες υποστήριξης θα μπορούσαν και θα έπρεπε να είναι διαφορετικές.

Για αυτά όμως απαιτείται εθνική συνεννόηση ως αποτέλεσμα συζήτησης επί της στρατηγικής και του συγκεκριμένου...

Κοστίζει το νερό; Ποιος, τι και πόσο θα πληρώσει;

Με ανορθόδοξο τρόπο, αλλά όμως δυναμικά, αυτές τις μέρες, με μια δήλωση δημοσίου προσώπου, τμήμα της κοινής γνώμης ασχολήθηκε με το θέμα των υδάτων και του κόστους χρήσης τους.

Πολλές ήταν οι αναφορές για την ανάγκη “λελογισμένης χρήσης” και “ρύθμισης” της παροχής αυτής της υπηρεσίας, διαχείρισης των υδάτων ύδρευσης και άρδευσης. Το συμπέρασμά όμως είναι ότι “μοναδικής αποτελεσματικότητας” εργαλείο είναι η διαχείριση της “διακύμανσης της τιμής” του νερού, αναλόγως του “κόστους ανάκτησης” του ανά ευρύτερη και μερική περιοχή και τόπο.

Το νερό είναι μεν φυσικό αγαθό, πρώτιστης κοινωνικής ανάγκης, αλλά δεν είναι ανεξάντλητο... Έγιναν, γίνονται και θα γίνουν πόλεμοι για αυτό…

Προς τούτο απαιτείται προστασία από την ασύδοτη χρήση του και από την, προς αποκλειστικά υποκειμενική ωφέλεια, εκμετάλλευσή του...

Στα δυτικού τύπου συστήματα αστικής δημοκρατίας, βασικό διαθέσιμο εργαλείο ρύθμισης είναι η “τιμή” και οι διακυμάνσεις της είναι που ορίζουν την “Ζήτηση” αλλά και την “Προσφορά”…

Όλα τα υπόλοιπα είναι, νομίζω, συμπληρωματικά και οπωσδήποτε χρήσιμα…

Είναι γεγονός πως στην ελληνική νομοθεσία το νερό δεν έχει τιμή πώλησης… Έχει “τέλη” για την διαχείριση του υδάτινου δυναμικού και περιβάλλοντος και εκεί συμπεριλαμβάνονται τα κόστη των υποδομών και δικτύων, όπως και τα σχετικά με την αποχέτευση κλπ.

Δεν αποτελεί όμως, κατά την ταπεινή μου γνώμη, η ελληνική νομοθεσία ούτε θέσφατο ορθολογισμού ούτε και “γραφή σε πέτρα”...

Όπως συνήθως, αργά η γρήγορα, θα υποχρεωθούμε στον αναγκαίο εξορθολογισμό της νομοθεσίας μας και στην αξιοποίηση "μοντέλων" διαχείρισης των υδάτων, με κάποια αποτελεσματικότητα, συνήθως δανεισμένα από την “εσπερία”, με προσπάθεια όσο το δυνατόν καλής προσαρμογής...

Το νερό λοιπόν έχει τα χαρακτηριστικά του “δημόσιου” αγαθού (Musgrave 1957), αλλά ταυτόχρονα είναι και “ιδιωτικό” αγαθό. Ανήκει σε αυτή την κατηγορία που θα ονομάζαμε “ιδιότυπα” αγαθά (merit goods).

Η ΕΕ ανέδειξε, ως εργαλείο διαχείρισης και εξοικονόμηση των υδάτων, την “πλήρη ανάκτηση” του κόστους από τους χρήστες. Αν βέβαια για κάποιους χρήστες (πχ. αγρότες) ή ομάδες (άποροι) επιλεγεί από την κοινωνία, να διατίθεται υποτιμημένο ή και δωρεάν δεν σημαίνει ότι κάποιες άλλες κατηγορίες ή ομάδες δεν θα επιδοτούν (και καλά θα κάνουν) το μέτρο αυτό…

Σε κάθε περίπτωση δεν παρέχεται δωρεάν… Από κάπου πληρώνεται...

Το ποιος ή ποιοι το πληρώνουν είναι απόφαση της κοινωνίας, μετά λόγου γνώσεως…

Η προσφορά του νερού στη βρύση του καταναλωτή συνεπάγεται κόστος. Το οποίο πρέπει να καταβληθεί... Το νερό δεν είναι τζάμπα… Κάποιο πληρώνουν για να υπάρχει και να το έχουμε στη βρύση μας στο σπίτι ή στη βάνα στο χωράφι…

Τώρα σε ποιο ποσοστό το κόστος θα βαρύνει τον εκάστοτε καταναλωτή (τιμολόγηση) και σε ποιο ποσοστό το ευρύτερο κοινωνικό σύνολο (φορολογία-δημόσιες επενδύσεις) είναι αυτό που αφορά σε μια καθαρή κοινωνική συμφωνία… Άρα ένα πρώτο θέμα είναι τα έργα για την ανάκτηση της κατανάλωσης του νερού, το δεύτερο είναι η κατανομή του κόστους διαχείρισης της στενότητας του (μη-μολυσμένου) πόρου και την διαχρονική κατανομή αυτού και τρίτο θέμα η τιμολογιακή πολιτική για την κατανομή της δαπάνης, μεταξύ ιδιωτικής ωφέλειας και δημόσιας υποχρέωσης…

Όταν μπει σε αυτό το επίπεδο η συζήτηση τότε θα καταλάβουμε ότι οι αναφορές για ιδιωτικοποίηση ή κρατικοποίηση είναι απλώς αποπροσανατολιστικές και ιδεοληπτικού χαρακτήρα…

Έχουν καταγραφεί ικανότατες και άκρως ανταγωνιστικές κρατικές επιχειρήσεις σε σύγκριση με αντίστοιχες του ιδιωτικού τομέα, όπως και αποτελεσματικότητα με περιβαλλοντική και κοινωνική υπευθυνότητα ιδιωτικών διαχειριστών όπως συναντούμε και στις σχετικές, κρατικής ιδιοκτησίας…

Καθαροί όροι προδιαγραφών και κανόνων είναι το θέμα... Εμπειρία υπάρχει διεθνώς και εθνικώς πλέον...

Η συνύπαρξη δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, σε τμήματα της συγκεκριμένης υπηρεσίας, φαίνεται ως η βέλτιστη λύση για την οικονομία μας...

Οι ψευδαισθήσεις της μείωσης των φόρων.

Η φορολογία είναι ένα εργαλείο για την υποστήριξη υποδομών δημοσίων επενδύσεων και την ανάπτυξη εν γένει πολιτικών ενίσχυσης των αδυνάτων κοινωνικών στρωμάτων, ως ένας, σε τελική ανάλυση, μηχανισμός αναδιανομής...

Υποστηρίζω και εγώ μαζί με άλλους, μέσα από τη μελέτη των διεθνών δεδομένων, όσους θεωρούν, πως στην Ελλάδα δεν θα επιβεβαιωθεί η επιλογή της κυβέρνησης για επενδύσεις και ανάπτυξη δια μέσω της μονομερούς μειώσεως των φορολογικών υποχρεώσεων των επιχειρήσεων... Προφανώς πάντα θα ισχύει το ερώτημα αν και πόσο ορθολογικά, αξιοποιούνται τα εισπραττόμενα φορολογικά έσοδα και πως ιεραρχούνται οι δαπάνες.

Να το πούμε καθαρά όσο και αν σήμερα δύσκολα μπορείς να ακουστείς... Το πρόβλημα δεν είναι το ύψος της φορολογίας, αλλά η κατανομή του φορολογικού βάρους... και να εκφράσουμε τη διαφωνία μας με όσους υποστηρίζουν, την απλουστευτική άποψη, ότι μια δραστική μείωση των φόρων θα απογειώσει την οικονομία... Η άποψη, που προβάλλεται συχνά, ότι το βασικό πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας είναι η υψηλή φορολογία και ότι μια δραστική μείωσή της θα ήταν ικανή συνθήκη για να εκτινάξει τους ρυθμούς ανάπτυξης, δεν μπορεί να τεκμηριωθεί από πουθενά. Η διεθνής εμπειρία, εφαρμογής τέτοιων πολιτικών, έχει δείξει μόνο βραχυπρόθεσμα οφέλη και αυτά για επιμέρους κοινωνικές ομάδες. Μεσοπρόθεσμα, οι συνέπειες ήταν ιδιαίτερα αρνητικές, με διεύρυνση των ανισοτήτων και δημοσιονομική αστάθεια.

Προς τούτο θα είχε ενδιαφέρον μια ποσοτική προσέγγιση της κυβέρνησης, για την επίδραση της δηλωθείσας φορομειώσεως στις επιχειρήσεις, στο επίπεδο και ποιο, της αναπτυξιακής της στόχευσης και σε συνάφεια με τον προβλεπόμενο από την ίδια χρόνο…

Έτσι θα μπορούμε του χρόνου και του αντίχρονου, τέτοιες μέρες, στις εξαγγελίες του πρωθυπουργού μας, εξ’ αφορμής των εγκαινίων των σχετικών διεθνών εκθέσεων Θεσ/νικης, να κάνουμε τον απολογισμό της επιβεβαίωσης ή διάψευσης.

Το μεγάλο, κατά τη γνώμη μας, λάθος είναι ότι η μείωση των φόρων έχει γίνει η πανάκεια για κάθε πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας, από την επίτευξη υψηλών ρυθμών ανάπτυξης ως την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και της εισφοροδιαφυγής.

Πράγματι πρόκειται για υπεραπλούστευση. Προφανώς και η επιχειρηματική τάξη, ευλόγως, θα υποστηρίξει ότι η υψηλή φορολογία αποτελεί αντικίνητρο για την όποια επενδυτική τους επιλογή. Δεν θυμάμαι όμως κανέναν από τους διεθνείς αλλά και εθνικούς επενδυτές, που πράγματι έχουν κάνει επιλογή επένδυσης στη χώρα, να είχαν θέσει θέμα ύψους φορολογικής κλίμακας… Θέμα σταθερού φορολογικού πλαισίου πράγματι και λογικά προέταξαν.

Ούτε την COSCO, ούτε η Αμερικανική Onex Shipyards για την αγορά και επαναλειτουργία του Νεώριο της Σύρου, ούτε η Fraport Greece για τη λειτουργία, τη διαχείριση, την ανάπτυξη και τη συντήρηση των 14 περιφερειακών αεροδρομίων στην Ελλάδα, ούτε η επένδυση για το Costa Navarino και άλλα πολλά παραδείγματα, σταμάτησαν τον επενδυτικό τους σχεδιασμό για το υψηλό επίπεδο των φόρων.

Η υποστήριξη της ιδέας ότι με τη μείωση των φόρων, οι εξοικονομούμενοι ιδιωτικοί πόροι θα προσανατολιστούν σε επενδύσεις είναι απλώς αμφιλεγόμενη.

Πολλοί, τελευταία, σε μελέτες τους έχουν υποστηρίξει πως σε χώρες όπως η δική μας “οι δουλειές δεν αποτελούν πλέον διέξοδο από την φτώχεια”…

Οι εξαγγελίες του πρωθυπουργού στη διεθνή έκθεση της Θεσ/νικης με αναφορά στη μείωση της εταιρικής φορολογίας, αλλά και σε τελική ανάλυση στη μεταφορά πλούτου προς τις υψηλότερες εισοδηματικές τάξεις (μείωση φορολογίας μερισμάτων, οριζόντια μείωση ΕΝΦΙΑ κ.λπ.), με την προσδοκία ότι θα συσσωρευτεί αφενός αρκετό κεφάλαιο για επένδυση και αφετέρου ότι θα προσελκυσθούν Ξένες Άμεσες Επενδύσεις (ΞΑΕ) μένει να κριθούν στα επόμενα δυο χρόνια.

Ευχόμαστε να διαψευστούμε και να μην αποδειχθεί αυτή η πολιτική επιλογή αδιέξοδη.

Για να υπάρξει επενδυτική δυναμική και προοπτική στη χώρα, απαιτούνται βαθύτεροι παραγωγικοί μετασχηματισμοί στη λειτουργία του κράτους και στην αποτελεσματικότητά του. Αποδυνάμωση του κομματικού κράτους και αξιοποίηση του ανθρώπινου κεφαλαίου της χώρας με αξιοκρατία και ορθολογισμό.

Το επιχείρημα ότι θα καταφέρει η κυβέρνηση να προσελκύσει περισσότερες ΞΑΕ βασίζεται σε δύο εσφαλμένες παραδοχές: α) ότι η «εσωτερική υποτίμηση», δηλαδή η μείωση του εργατικού κόστους, θα προσελκύσει ΞΑΕ και β) ότι η μείωση της εταιρικής φορολογίας θα λειτουργήσει αναλόγως. Την θέση αυτή είναι αλήθεια έχει υποστηρίξει και το ΔΝΤ, με την προϋπόθεση όμως της αναδιάρθρωσης του χρέους…

Η χαμηλή φορολογία δεν αποτελεί τον καθοριστικό παράγοντα προσέλκυσης ΞΑΕ.

Δεν έχει προκύψει, διεθνώς, κάποια προφανής συσχέτιση μεταξύ προσέλκυσης ΞΑΕ και φορολογικού συντελεστή.

Για παράδειγμα πολλές είναι οι χώρες με πολύ μεγάλο φορολογικό συντελεστή αλλά ταυτοχρόνως και υψηλό % ΞΑΕ ως προς το ΑΕΠ τους, όπως όμως έχουμε και χώρες με ακριβώς το αντίθετο.

Επειδή όμως ζούμε και λειτουργούμε σε περιβάλλον παγκοσμιοποίησης, καλό είναι ως χώρα να αναδείξουμε και εντός αλλά και στα διεθνή φόρα που συμμετέχουμε, πως ο ανταγωνισμός στη βάση των χαμηλών φορολογικών συντελεστών, μεταξύ των χωρών, για την προσέλκυση ΞΑΕ, οδηγεί σε μια κατάσταση όπου «όλοι μαζί υπονομεύουμε το μέλλον μας» (race to the bottom), γιατί απλά επιτρέπει στις πολυεθνικές να στρέφουν τη μια χώρα ενάντια στην άλλη ή την μια περιοχή ενάντια στην άλλη, πληρώνοντας όλο και λιγότερους φόρους.

Υπάρχουν κάποιοι λόγοι που δεν πρέπει να τους αγνοούμε και ερμηνεύουν γιατί οι αναπτυγμένες οικονομίες με πάνω από το μέσο όρο φορολογικά βάρη, είναι αυτές που προσελκύουν τον μεγαλύτερο όγκο ΞΑΕ.

Εξάλλου ως χώρα το ζήσαμε το 2006 με την μείωση της φορολογίας η οποία καθόλου δεν επέδρασε στην προσέλκυση ΞΑΕ εκείνη την περίοδο. Ιστορικά το είδαμε και στην αντίστοιχη πολιτική στη θητεία του Ρήγκαν στις ΗΠΑ.

Σε γενικές γραμμές απαιτούνται μετρήσιμοι δείκτες από την κυβέρνηση, για να μπορούμε να κρίνουμε, σε ένα ή δυο χρόνια, τις σημερινές εξαγγελίες του πρωθυπουργού.

Υποστηρίζουμε ότι η χαμηλή φορολογία και οι χαμηλοί μισθοί ενώ δεν θα οδηγήσουν σε αναπτυξιακή προοπτική και επενδύσεις τη χώρα από τη μια, από την άλλη θα υπονομεύσουν το μέλλον της χώρας μας.

Το “μεταμνημονιακό” στοίχημα της χώρας.

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ, 6 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2019

Αποτελεσματικό κράτος δεν είναι (ποτέ δεν ήταν) το κυβερνητικό κράτος.

Να συμφωνήσουμε, είτε είμαστε στην αντιπολίτευση είτε στην συμπολίτευση, ότι εμπρηστές, συνειδητοί ή ασυνείδητοι, στις περισσότερες των περιπτώσεων πυρκαγιών, υπήρξαν και υπάρχουν...

Όχι μόνον όταν είμαστε κυβέρνηση...

Αλλά να συμφωνήσουμε, όμως, ότι, για τις φωτιές, την ευθύνη, της πρόληψης και της επέμβασης, την έχουν οι υπηρεσίες του κράτους (πυροσβεστική, δασικές υπηρεσίες κλπ.) και όχι η εκάστοτε κυβέρνηση.

Το “σεντράρισμα” των κυβερνητικών στελεχών, στο κέντρο της δημοσιότητας (όταν γίνει κακή διαχείριση από την αντιπολίτευση και όταν υπάρχει αποτελεσματική παρέμβαση από τους ίδιους τους κυβερνώντες), διευκολύνει την “αποστασιοποίηση” από τις ευθύνες, των ίδιων αυτών υπηρεσιών και των επαγγελματιών καριέρας, που για αυτό έχουν επιλεγεί και μισθοδοτούνται...

Η δημιουργία αποτελεσματικών και υπεύθυνων μηχανισμών του κράτους, παντός καιρού και κυβερνήσεων, είναι στόχος υψηλού μεταρρυθμιστικού και εκσυγχρονιστικού προτάγματος.

Ας δούμε πόσο ανεπαρκείς και χωρίς συμβολή ήταν, για να ανταποκριθούν, οι σχετικές υπηρεσίες, στην διαμόρφωση φακέλων υποστήριξης επιλογών για διαχείριση έκτακτων οικονομικών καταστάσεων, σε όλες τις φάσεις διαπραγμάτευσης με τους θεσμούς τα προηγούμενα χρόνια…

Τα κυβερνητικά στελέχη και κλιμάκια (κάθε κυβέρνησης), για να ανταποκριθούν, υποχρεώθηκαν στην χρησιμοποίηση εξωτερικών συνεργατών, “συμούλων” και “υπεργολάβων” (δεν αναφέρομαι στο κόστος, όσο στο αξιακό σύστημα και τα πολλές φορές άγνωστα “συμφέροντα” που ο κάθε τεχνοκράτης ή μελετητική εταιρεία υποστηρίζει), που μετά την αποχώρησή τους δεν έχουν να δώσουν αναφορά ούτε σε αυτούς που τους προσέλαβαν...

Η διαμόρφωση λοιπόν ενός αποτελεσματικού κράτους, με “έξυπνες” λειτουργίες, είναι βασικό εργαλείο για υλοποίηση αποτελεσματικών πολιτικών, των όποιων κυβερνήσεων και θα πρέπει να γίνει το στοίχημα της μεταμνημονιακής περιόδου για τη χώρα μας για να υπάρχει πραγματική συνέχεια του κράτους στην πράξη και όχι στα λόγια.

Για τα “ελληνοτουρκικά” και την Κύπρο

ΚΥΡΙΑΚΗ, 30 ΙΟΥΝΙΟΥ 2019

Μην κάνουμε ότι δεν καταλαβαίνουμε τι συνέβη προχθές στη συνάντηση του προέδρου Τραμπ και του αντίστοιχου του, της Τουρκίας κου Ερντοάν…
Ούτε ότι πέφτουμε, έκπληκτοι, από τα σύννεφα...
Κανείς δεν έκανε πίσω…
Φαίνεται ότι και οι S400 και τα F35 θα παραχωρηθούν στην Τουρκία…
Τα γεωτρύπανα και τα ερευνητικά σκάφη, με τα συνοδά τους, περιφέρονται για δράσεις γύρω από την Κύπρο…
Οι Έλληνες “τουρκοφάγοι” και συνήθως πολεμοκάπηλοι, κάτι μουρμουρίζουν και βεβαίως ο πατριωτισμός τους “σώνεται” στις καταγγελίες και απαιτήσεις, από τον διεθνή παράγοντα, να παρέμβει πριν είναι αργά… προφανώς αργά, για τα εθνικά συμφέροντα…
Δυστυχώς, έστω και την ύστερη αυτή στιγμή, απαιτείται να εκφραστεί ο εθνικά υπεύθυνος, ορθολογικός, πραγματολογικός και ρεαλιστικός λόγος…
Τον λόγο αυτό δεν μπορούν να τον εκφράσουν όσοι και όποιοι υπονόμευσαν, πολλαπλώς, την λύση του Κυπριακού, τουλάχιστον στις προηγούμενες δυο ευκαιρίες…
Μόνο με λύση θα σωθεί η Κύπρος και θα αποφευχθούν πολεμικές συγκρούσεις, της Ελλάδας με την Τουρκία…
Οι λύσεις δεν μπορεί παρά να είναι αποτέλεσμα συμφωνιών με την γείτονα χώρα… Οι λύσεις αυτές δεν θα είναι μόνον ευχάριστες (όπως είπε και ο πλέον υπεύθυνος Έλληνας τέως πρωθυπουργός κος Σημίτης)…
Πριν λοιπόν είναι πολύ αργά… Ας ξαναδούμε και ας αναζητήσουμε επιλογές μέσα στο πλαίσιο Γκουτέρες…
Δεν είναι λύση πλέον, γιατί δεν έχεις την πολυτέλεια όπως πριν, η παράταση του προβλήματος και το κρύψιμό του κάτω από το χαλί…

Η προετοιμασία της κοινής γνώμης για κούρσα εξοπλιστικών προγραμμάτων

ΚΥΡΙΑΚΗ, 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2019

Δεν μπορεί να είναι σύμπτωση το γεγονός ότι, συγκεκριμένα κανάλια και δημοσιογράφοι, πλειοδοτούν αυτές τις μέρες, καλώντας προσδιορισμένης σχολής σκέψης “ειδικούς”, για την διαχείριση των διαφορών μας με την Τουρκία, προτάσσοντας την στρατιωτική οδό και ισχύ, υποβαθμίζοντας την διπλωματική διευθέτηση, κατακρίνοντας όσους την υποστηρίζουν το ελάχιστον στο επίπεδο σχεδόν της εθνικής μειοδοσίας...

Όσο και να θέλουν να κρυφτούν τα συγκεκριμένα μέσα, από την ανάγκη της κοινωνίας αλλά και της διεθνούς κοινότητας, για νουνεχείς και ψύχραιμες προσεγγίσεις, ο “απόστρατος υπηρεσίας” και ο “εντεταλμένος διεθνολόγος” που προσκαλούν, δεν τους αφήνει…

Ο "απόστρατος υπηρεσίας" λοιπόν και ο “εντεταλμένος διεθνολόγος”, είναι από τη γνωστή λίστα που βγαίνουν στα ενασχολούμενα με τα ελληνο-τουρκικά θέματα, Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης… Αυτές τις μέρες, λίγο πριν του Αγίου Πνεύματος, συνιστούν κούρσα εξοπλισμών και προετοιμασία για πολεμική σύρραξη με την Τουρκία!!!
Προφανώς και τα συγκεκριμένα ΜΜΕ έχουν την δική τους ευθύνη για την κατεύθυνση στην ενημέρωση και για αυτούς που επιλέγουν να προσκαλέσουν… Γνωρίζουμε πλέον ότι τίποτα δεν είναι τυχαίο…

Βέβαια η ανησυχία μας μετριάζεται από το γεγονός ότι, ακόμη και πριν τρεις ημέρες, μια ακόμα έρευνα (Ινστιτούτο Reuters) μας είπε ότι οι Έλληνες δεν εμπιστεύονται τα ΜΜΕ…

Στις συγκεκριμένες εκπομπές και συγκεκριμένα μίντια, αυτό το διάστημα πλειοδοτούν σε επιθέσεις στον πρώην πρωθυπουργό κο Σημίτη, για το τελευταίο του, σχετικό, άρθρο στη “Καθημερινή”…
Ιδιαιτέρως μετά την κλιμάκωση των προκλήσεων από την πλευρά της Τουρκίας, στην ανατολική Μεσόγειο τις τελευταίες μέρες.
Προκρίνουμε την μελέτη, με προσοχή, στις απόψεις του, γιατί πολλά προέβλεψε και μας προετοίμασε για τις επιπτώσεις εάν δεν μεριμνήσουμε για την διαχείρισή τους…

Ιδιαίτερη όμως προσοχή απαιτούν οι αναφορές στο ότι πρέπει “… να αναζητήσουμε οπωσδήποτε λύσεις…”, εφόσον “… ο κίνδυνος επεισοδίων θα είναι πάντα υπαρκτός, αν δεν βρούμε λύσεις…”, οι οποίες όμως προειδοποιεί ότι “… δεν θα είναι στο σύνολό τους πάντα ευχάριστες”…
Αναφέρεται λοιπόν στις ανάγκες για προωθητικούς συμβιβασμούς και διαχείριση των θεμάτων με την Τουρκία και προτείνει να “… προσπαθήσουμε να βρούμε λύσεις, όχι πάντα ευχάριστες ίσως, αλλά που να κατοχυρώνουν την ειρήνη στην περιοχή…”.
Κατά τη γνώμη του “… τα προβλήματα είναι γνωστά, αλλά οι συνθήκες που επικρατούν, σήμερα, είναι διαφορετικές από εκείνες που επικρατούσαν επί δεκαετίες μέχρι πρόσφατα. Η αποφασιστική διαφορά προέκυψε από την ανεύρεση κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) και την πιθανολόγηση ότι υπάρχουν κοιτάσματα φυσικού αερίου και πετρελαίου σε περιοχές της ελληνικής και κυπριακής υφαλοκρηπίδας…”.
Στο άρθρο του αυτό ο Κώστας Σημίτης αναλύει διεξοδικά τα προβλήματα της αιγιαλίτιδας ζώνης που συμπίπτει με την ΑΟΖ, της υφαλοκρηπίδας αλλά και τις πολιτικές του "μη θίγεις τα κακώς κείμενα" (Μολυβιάτης και ΝΔ) και που φυσικά πολλαπλασίασαν τους κινδύνους θερμών επεισοδίων...
Άρα ο καθείς και η κάθε μια από εμάς, πρέπει να αντιλαμβάνεται ότι η όποια διαχείριση των ελληνοτουρκικών διαφορών, σχετίζεται με την διαχείριση των ορυκτών, όπου θα πρέπει να αναζητηθεί λύση, σε ένα περιβάλλον συμβιβασμού, στη προοπτική win-win situation…
Για τούτο και δεν προκρίνουμε την επιλογή του στρατιωτικού ανταγωνισμού…

Ο στρατιωτικός ανταγωνισμός δεν είναι λύση… Θα κάνει την περιοχή μας ακόμη λιγότερο ασφαλή και όχι περισσότερο, όπως διδάσκει η ιστορία στη Μεσόγειο αλλά και διεθνώς.

Στην κούρσα αυτή εξοπλισμών δεν μπορεί και δεν πρέπει να ακολουθήσει η Ελλάδα.

Τα τελευταία 40 χρόνια, η αίσθηση ότι το πολεμικό επεισόδιο με την γείτονα χώρα επίκειται, έχει αυξηθεί από την εποχή του Αττίλα…
Τόσο μάλλον που δεν έγινε επιλογή για καμιά, από τις διαθέσιμες και προτεινόμενες από διεθνείς εμπλεκόμενους, λύση. Και η κάθε επόμενη λύση ήταν περισσότερο κακή από την προηγούμενη…

Στο όνομα ενός αμφιβόλους ισχύος πατριωτισμού δεν αποδεχθήκαμε και δεν αναζητήσαμε προωθητικούς συμβιβασμούς… Το αποτέλεσμα ήταν η κούρσα των εξοπλισμών, προϋπόθεση περιβάλλοντος διαφθοράς στρατιωτικών, υπηρεσιακών, πολιτικών και επιχειρηματικών παραγόντων, με σημαντικές επιδράσεις στη διαμόρφωση της μακροχρόνιας οικονομικής παρακμής της χώρας μας.
Αυτό, στις ιδιαίτερες συνθήκες χρεοκοπίας που ζούμε, δεν μπορεί και δεν πρέπει να συνεχιστεί.

Ας διαμορφωθεί λοιπόν το πλαίσιο μιας ευρύτερης συμμαχίας κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων, για να μην συμβεί ότι αντιμετωπίσαμε με τη συμφωνία των Πρεσπών…
Εδώ οι απαιτήσεις είναι κατά πολύ μεγαλύτερες, μιας και τα επίδικα αντικείμενα σημαντικά αλλά και ο άλλος(οι) παίκτες, περισσότερο δύσκολοι, απρόβλεπτοι και προετοιμασμένοι...

Η αντιπαράθεση με την “Προοδευτική Συμμαχία” πρέπει να είναι πρωτίστως προγραμματική

ΔΕΥΤΕΡΑ, 8 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2019

Η ανάγκη ύπαρξης του “Μεσαίου” χώρου, στην πολιτική μας ζωή, είναι στόχος εθνικής προτεραιότητας…
Δεν αφορά στη μικρή συγκυρία ούτε στον μεσοβραχυπρόθεσμο, επόμενο, κοινοβουλευτικό κύκλο, όσος και αν είναι αυτός.
Αφορά στην οικοδόμηση μιας “μεταμνημονιακής” Ελλάδας της επόμενης δεκαετίας, με συμπεφωνημένους κάποιους κοινούς εθνικούς στόχους και με κουλτούρα συνέπειας στην υλοποίηση τους.
Προφανώς και ο χώρος αυτός δεν μπορεί να αποτελεί αποκλειστικό προνόμιο έκφρασής του, από οποιουσδήποτε συγκεκριμένους, ούτε κληρονομικό ιδιοκτησιακό πεδίο.
Όσοι και όποιοι διεκδικούν την εκπροσώπησή του, πρέπει διαρκώς να εργάζονται, να αποδεικνύουν την αναγκαιότητά του και να εναρμονίζονται με τις διεθνείς εξελίξεις και δίκαια, στο εθνικό και ευρωπαϊκό γίγνεσθαι…
Βασικό στοιχείο του είναι τα προγραμματικά του προτάγματα, πάνω στα οποία οικοδομείται η αναγκαία και η υποχρεωτική, για το συγκεκριμένο χώρο (αν δεν θέλει να ετεροπροσδιορίζεται), πολιτική των συμμαχιών του.
Κατά τούτο η πρωτοβουλία της πολιτικής παρέμβασης, έτσι όπως εξελίσσεται με την προσπάθεια περί “Γέφυρας”, όχι μόνον δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις ανάγκες προγραμματικής αναζήτησης συγκλίσεων στα πλαίσια των εθνικών πολιτικών σχηματισμών, αλλά υπονομεύει αυτή την προοπτική και για την επόμενη φάση, που δεν θα ορίζεται από τις προεκλογικές επικοινωνιακές ανάγκες και πρακτικές.

Προφανώς η αντιπαράθεση με αυτή την πολιτική δραστηριότητα δεν μπορεί παρά να είναι πολιτική και προγραμματική και να μην εστιάζεται σε περιπτωσιακές ,ατομικές συμπεριφορές και χαρακτήρες.
Όποιος και όσοι το επιχειρούν, δεν κάνουν ένα απλό επικοινωνιακό λάθος αλλά δίνουν τη δυνατότητα της ηθικής νομιμοποίησης προσωπικών στρατηγικών, υποβαθμίζοντας την αναγκαιότητα του ώριμου πολιτικού συλλογικού αναστοχασμού, με απολογισμούς, αυτοκριτικές και διακαιώσεις...
Δεν μπορεί ένας μεγάλος αριθμός, από αυτούς με τους οποίους έχεις κατά καιρούς συνεργαστεί και ενδεχομένως αναδείξει, να τρελάθηκαν και μέσα σε λίγο χρόνο να εξελίχθηκαν σε γυρολόγους, τυχοδιώκτες, θεσιθήρες και άλλα σχετικά “θυμικής εκτόνωσης”…
Προφανώς κάποιο πρόβλημα είχες/έχεις στην πολιτική σου για την ανάδειξη- αξιοποίηση στελεχών και στις πολιτικές σου συμμαχίες, με πρόσωπα και συλλογικότητες (μικρές ή μεγάλες). Εκεί κρίνονται η ηγεσίες και οι πολιτικές επιλογές στη συγκρότηση κομμάτων εξουσίας.
Η πολιτική είναι αναμφίβολα πεδίο σύγκρουσης. Εργαστήρι συμβιβασμού και ισορροπιών στις διευθετήσεις των διαφορετικών συμφερόντων.

Δεν έχω καμιά αμηχανία πλέον με αυτό που συμβαίνει με πολλούς καλούς φίλους.
Αναφέρομαι σε αυτούς που προχθές ένοιωσαν να εκφράζονται, με αυτό που επιχειρείται και παρουσιάστηκε, στο κλειστό γήπεδο του Γαλατσίου. Εκτιμώ όμως πως δεν φαίνεται να έχει, ανεξαρτήτως των επιθυμιών, καμία άλλη στόχευση, πέραν της εξυπηρέτησης εκλογικών αναγκών…
Αναφέρομαι όμως και σε αυτούς που νοιώθουν πικραμένοι, προδομένοι από τους προηγούμενους και έχουν βαλθεί να “πνίξουν το δίκιο τους” στο ποτήρι της μισαλλοδοξίας και ως “εισαγγελείς” μάχονται στο στίβο της απονομής του πλέον καταδικαστικού χαρακτηρισμού, αυτών των “άλλων” που έκαναν την πολιτική επιλογή συμπόρευσης, στην ουσία, με τον ΣΥΡΙΖΑ και των εν γένει αντίστοιχων “προδοτών”…

Προφανώς και δεν είναι “καιροσκόποι”, “τυχοδιώκτες”, “γυρολόγοι” και άλλα “τιμητικά” που τους αποδίδονται, όλοι/ες όσοι συμμετέχουν στο εγχείρημα της Προοδευτικής Συμμαχίας. Αναμφιβόλως υπάρχουν και αυτοί/ες…
Προφανώς και δεν είμαστε στρατευμένα “δεξιά υποστυλώματα”, ούτε όλοι συμβιβασμένα συντηρητικά ανθρωπάκια, όσοι/ες συνεχίζουμε να υποστηρίζουμε το “Κίνημα Αλλαγής” και κάποιοι/ες άλλοι/ες το “Ποτάμι”, στη παρούσα φάση, με τις επί μέρους συμφωνίες ή και διαφωνίες μας, όπως γίνεται πάντα σε συλλογικά υποκείμενα.

Όλοι κάνουμε κάποιες επιλογές με βάση τα δικά μας συστήματα αρχών, αξιών, κινήτρων, εκτιμήσεων και προθέσεων.
Αυτές θα αντιπαραθέσουμε και στο τέλος με αυτές θα κριθούμε…

Στη μικρή αυτή χώρα, την Ελλάδα, γνωριζόμαστε, καταλαβαίνουμε και έχουμε καταγράψει ποιος είναι τι, τι έχει κάνει και γιατί το κάνει. Αναφέρομαι και στους “Κήνσορες”, αλλά πολύ περισσότερο και στους “Τιμητές”. Εμείς πρέπει να προκρίνουμε τη σημασία ενός χώρου για τους “Θεράποντες”…

Θα συνεχίσουμε να σεβόμαστε τις διαφορετικές επιλογές, θα τις κρίνουμε και θα αντιπαρατεθούμε με αυτές προγραμματικά και πολιτικά...
Θα προσπαθήσουμε να απομονώσουμε την εύκολη και ανώδυνη καταγγελία προσώπων, που αξιοποιεί ότι χειρότερο από την κουλτούρα της πολιτικής ιστορίας της εν γένει Αριστεράς, αυτήν του “Σταλινισμού”…
Εμείς θα επιλέξουμε να αντιπαρατεθούμε με τις επιλογές και τις απόψεις αυτών των φίλων και όχι με τα ίδια τα πρόσωπα και τις ενδεχόμενες αδυναμίες τους, με ερμηνείες πιθανών επιδιώξεών τους και προθέσεων τους…

Επιλέγουμε να ασκήσουμε πραγματική αντιπολίτευση, προγραμματικού και όχι δομικού χαρακτήρα. Σε αυτή τη φάση η προγραμματική ΣΥΝπολίτευση είναι και λειτουργεί ως επιλογή δικαίωσης της πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ της δεκαετίας που μας πέρασε, μιας και δεν συνοδεύεται από απτές, σαφείς και διατυπωμένες δεσμεύσεις, προγραμματικές και εθνικής στρατηγικής…