Οι ευθύνες για εθνικές συναινέσεις αφορούν κύρια στην κυβέρνηση.

 

Δυστυχώς, την τελευταία περίοδο, διαρκώς “σπέρνουμε” προσδοκίες, δημιουργούμε υπεραισιοδοξίες και στο τέλος, όμως, η χώρα μας “θερίζει” μια σκληρή και δυσάρεστη πραγματικότητα.

Η Ελλάδα δεν έχει ξεπεράσει την κρίση χρέους. Έχει ακόμα σοβαρά διαρθρωτικά και θεσμικά προβλήματα και υπό αυτή την έννοια κρίνουμε πολύ αισιόδοξες κάποιες αναπτυξιακές προβλέψεις.

Ζούμε μια εποχή που πολλά και βαριά σύννεφα υπάρχουν πάνω από την παγκόσμια οικονομία, τα οποία παράγονται κυρίως από αποκλίνουσες γεωπολιτικές στρατηγικές.

Η διπλή κρίση του 2010 και της πανδημίας, για την Ελλάδα, απέχει αρκετά από το σημείο υπέρβασής της και εξ ’αυτού από κάθε σημείο εφησυχασμού για την κοινωνία και τις πολιτικές δυνάμεις.

Η διπλή αυτή κρίση αφήνει υψηλή ανεργία, πολλά λουκέτα και ελλιπή χρησιμοποίηση του κεφαλαιακού εξοπλισμού της χώρας. Ως εκ τούτου μια πολιτική αναθέρμανσης της ζήτησης, μέσω της αύξησης των κρατικών δαπανών (η οποία μπορεί, πλέον, να χρηματοδοτηθεί από τα ευρωπαϊκά κονδύλια), αποτελεί την προφανή και ίσως μοναδική, αξιόπιστη λύση.

Το σχέδιο ανάκαμψης έχει διάρκεια μέχρι και το 2026 και είναι εμφανές πως απαιτείται να αναζητηθούν σημεία συναινέσεων. Τα λεφτά είναι... πολλά και δεν πρέπει να επαναληφθούν αποτυχημένες συνταγές του παρελθόντος.

Κυβέρνηση και αντιπολίτευση οφείλουν να λειτουργήσουν με αίσθηση εθνικής ευθύνης. 

Η κυβέρνηση να σταματήσει να κινείται στον αστερισμό των συγκυριακών ευρημάτων των δημοκοπικών ερευνών. Να διαμορφώσει όρους για έναν ουσιαστικό διάλογο με την αντιπολίτευση και το σύνολο των άλλων κοινωνικών φορέων.

Η αντιπολίτευση, μείζονα και ελάσσονα, οφείλει να «αρθρώσει» προγραμματικό λόγο επίδρασης στις κυβερνητικές επιλογές.

Προφανώς και δεν προκρίνουμε ούτε συναινούμε στην σιωπή του νεκροταφείου, για τις όποιες κυβερνητικές αβλεψίες και επιλογές. Η πολιτική αντιπαράθεση δεν είναι δυνατόν να σταματήσει.

Ωστόσο, είναι η στιγμή για συνθέσεις, στα θέματα αναζήτησης στρατηγικών οικονομικής διεξόδου της χώρας χωρίς να αλλοιώνεται ο συνταγματικός ρόλος συμπολίτευσης και αυτός της αντιπολίτευσης. Τρόποι και δυνατότητες υπάρχουν πολλοί.

Αρκεί να τους αναζητήσουμε.

Η υπονόμευση της Πολιτικής και ο ρόλος της ενημέρωσης (Ελλάδα - Covid 19).

Ένα ολόκληρο σύστημα, εν δράσει, παραχαράσσει την πραγματικότητα, υπονομεύοντας τελικά την δυνατότητα διορθώσεων στην αντιμετώπιση της πανδημίας και των επιπτώσεων της.

Η τρομοκρατία ενάντια σε όποιον τολμήσει κριτική στην κυβέρνηση για τις επιλογές της μπορεί να θέσει τη χώρα σε πολλαπλούς κινδύνους, ακόμη και σε ενδεχόμενα αλλοίωσης των δημοκρατικών μας κατακτήσεων.

Η ενοχοποίηση όποιου/ας επιχειρεί να ασκήσει κριτική στην κυβέρνηση είναι μια τακτική δοκιμασμένη στη πρώιμη φάση της αστικής δημοκρατίας και τα αποτελέσματά της έχουν κριθεί ως αρνητικά.

Η στρεψοδικία που επιχειρείται στο δικαίωμα της κριτικής ξεκινάει με την κλασσική ερμηνεία προθέσεων…

Όλοι θα έχουμε προσέξει την προσπάθεια ερμηνείας της στάσης της όποιας αντιπολιτευτικής αντίδρασης ως μιας στρατηγικής να πάθει τα χειρότερα η χώρα για να ωφεληθεί στο τέλος η αντιπολίτευση ενώ θα ζημιωθεί η κυβέρνηση. Προφανώς μαζί και η χώρα…

Ζούμε δηλαδή ένα πόλεμο "... που η αντιπολίτευση ή μερίδα των πολιτών αντιμάχονται στην ουσία την ίδια τη χώρα μας για να ωφεληθούν κομματικά οι ίδιοι…"!!!

Δυστυχώς αλλά αυτή η θέση δεν απέχει από μια κριτική για μια περίπου προδοτική συμπεριφορά όσων κάνουν κριτική…

Ότι πιο άθλιο και οπισθοδρομικό για τις κατακτήσεις του δημοκρατικού μας πολιτεύματος και προφανώς για τις συνθήκες εκφοράς του δημόσιου λόγου…

Ξεκινούμε λοιπόν με ένα δεδομένο: Κανείς στην Ελλάδα, στο σύνολο του πολιτικού μας συστήματος, σε αυτόν τον πόλεμο δεν είναι λιποτάκτης ή προδότης…

Το σύνολο της κοινωνίας μας και οι πολιτικοί της εκφραστές, θέλει η χώρα μας να αντιμετωπίσει, με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, την πανδημία και τα αποτελέσματά της.

Από εκεί όμως και μετά υπάρχουν διαφορετικές επιλογές διαχείρισης, προτεραιότητες και τελικά αποτελέσματα.

Όλα αυτά κρίνονται, συγκριτικά, με τα αντίστοιχα αποτελέσματα που έχουμε σε άλλες χώρες του «δικού» μας κόσμου και ιδιαιτέρως με αυτές της Ευρώπης.

Η διαστρέβλωση των δεδομένων της στατιστικής, ως επιλογή, έχει κοντά ποδάρια και προφανώς εκφράζει το ήθος των παραγωγών αυτής της πρακτικής.

Η δημιουργία μιας ψεύτικης εικόνας, μιας επίπλαστης πραγματικότητας για την κατάσταση στη χώρα, είναι μια ανεύθυνη πολιτική επιλογή και στο τέλος δεν βοηθά να ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα, στις ούτως ή άλλως πρωτόγνωρες συνθήκες των καιρών μας.

Ας πάρουμε μια γεύση από την πραγματικότητα:

·       Το εμβολιαστικό πρόγραμμα δεν μπορεί να κριθεί ως ικανοποιητικής απόδοσης. Η Ελλάδα είναι αρκετά κάτω από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο (25,6% έναντι 31,3% 1η δόση, 21οι στους 27 ενώ στην 2η δόση είμαστε 18οι).

·       Μεγάλη η προσπάθεια και για τα ελληνικά δεδομένα αναγνωρίσιμη στη πορεία του ημερήσιου εμβολιασμού στη χώρα μας που ήδη έχει φτάσει πάνω από 100.000 ημερησίως και ευελπιστούμε ότι θα αυξηθεί περεταίρω. Να μη βαυκαλιζόμαστε όμως ότι είναι μια συνθήκη πρωτοπορίας για τη χώρα. Συγκρινόμενοι με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες είμαστε πίσω και πρέπει να βρούμε τρόπους να τους φτάσουμε γιατί είναι εφικτό.

·       Κάνουμε την απαιτούμενη σκληρή κριτική στις μεγάλες γενιές που δεν προγραμμάτισαν τον εμβολιασμό τους σε απαράδεκτα ποσοστά για μια κοινωνία ευθύνης και αλλά και παιδείας και αποθεώνουμε τις νεότερες γενιές για την προθυμία τους να εμβολιαστούν. Αν μείνουμε εδώ στρεβλώνουμε την πραγματικότητα και δεν αντιμετωπίζουμε το πραγματικό πρόβλημα. Τα ποσοστά συμμετοχής παραμένουν ακόμη εξαιρετικά χαμηλά, με τα ραντεβού τα οποία έχουν ανακοινωθεί στους 30-39 ετών να είναι μόλις 17% (222.456), ενώ στους 40-44 ετών είναι 19% (154.666) και στους 45-49 ετών είναι 38% (300.476). (στοιχεία από ανάρτηση στο f/b του κου Στέφανου Παραστατίδη).

·       Στον σημαντικό δείκτη “θάνατοι ανά εκατομμύριο πολιτών” τους τελευταίους δυο μήνες βρισκόμαστε σταθερά στις 20 πρώτες χώρες του κόσμου. Για τούτο και η Μεγ. Βρετανία με δεδομένη την κατάταξή μας στο πορτοκαλί δεν προκρίνει τη χώρα μας ως τόπο διακοπών για τους πολίτες της. Η περίπτωση του δείκτη θετικότητας είναι η χαρακτηριστικότερη περίπτωση των παρόντων Greek Statistics. Δηλώνουμε συνεχή ρεκόρ στη χαμηλή θετικότητα, δηλαδή στον λόγο κρουσμάτων ανά τεστ, για κοροϊδεύουμε και παρουσιαζόμαστε ως *πράσινοι* στον χάρτη του ΕCDC, εμφανίζοντας άλλη πραγματικότητα, αποστέλλοντας στον αρμόδιο ευρωπαϊκό οργανισμό και τα σελφ-τεστ μαζί με τα υπόλοιπα τεστ, ενώ την ίδια στιγμή στο εσωτερικό της χώρα παρουσιάζουμε την αλήθεια στο συγκεκριμένο δείκτη, λες και οι κουτόφραγκοι δεν θα μας πάρουν είδηση να μας κατατάξουν εκεί που πράγματι είμαστε ( 1η ταξιδιωτική οδηγία της Βρετανίας στο πορτοκαλί και όχι στο πράσινο. Αν δεν καταγράψουμε την αλήθεια και δεν συνειδητοποιήσουμε αυτήν την εικόνα, επιχειρώντας να την κρύψουμε στο εσωτερικό μας, ενώ την γνωρίζουν στο εξωτερικό, δεν θα ενεργοποιηθούμε έτσι ώστε να βρούμε τρόπους διόρθωσής της.

Αυτό δεν αφορά μόνο πλέον το στενό πυρήνα του πολιτικού μας συστήματος και τα κόμματα. Αφορά πρωτίστως τους ίδιους τους πολίτες που πρέπει να είναι υπεύθυνα ενημερωμένοι, την ίδια την κοινωνία των πολιτών και τους θεσμούς της που πρέπει να προγραμματίσουν δράσεις παρέμβασης και τελικά τον ρόλο των μέσων μαζικής επικοινωνίας και ενημέρωσης που δυστυχώς ο ρόλος τους σε αυτό το επίπεδο δεν μπορεί να κριθεί ως συμβολή, πέρα από τα θέματα αξιοπιστίας και δεοντολογίας που έτσι και αλλιώς έχουν τεθεί.

Οι φιλελεύθεροι σε αντιπαράθεση με τον νεοφιλελευθερισμό.

Η πανδημία κατέδειξε, με χαρακτηριστική επιβεβαίωση, την αδυναμία της “αοράτου χειρός” και την ανεπάρκεια της αγοράς να διαχειριστεί, στο σύνολό τους, τα θέματα παραγωγής και οργάνωσης των κοινωνιών ή και να “αυτορυθμιστεί”, όπως τελικά συνέβη πάντα στις συνθήκες κρίσης.

Οι κρίσεις όμως ήταν, είναι και θα είναι σύμφυτο και διαρκές ενδεχόμενο, ως στοιχείο της διακυβέρνησης της οικονομίας και των κοινωνιών, στην "αστική" δημοκρατία. Eμας μας αφορά σε αυτό το πεδίο, της αποτελεσματικότητας της, η οποία σχετίζεται με την δημοκρατία μας. Αυτήν του “δυτικού” όμως τύπου, σε αντιδιαστολή με τις αυταρχικές εκφάνσεις της.

Το 2020 και από ότι φαίνεται όμως και η φετινή χρονιά, ανέδειξε τη σημασία και τον ρόλο των “σταθμισμένων” παρεμβάσεων και ρυθμίσεων, όπου, σε αυτά τα δεδομένα πλαίσια, η επιχειρηματικότητα και ο ανταγωνισμός έχουν την δική τους προστιθέμενη αξία και συμβολή.

Η κρίση και τα παρεπόμενα της πανδημίας αποσαφήνισε, με σοκαριστικό είναι αλήθεια τρόπο, τις σημαντικές διαφορές του “φιλευθερισμού” και του “νεοφιλελευθερισμού”.

Μέσα σε αυτή την δύσκολη για την ανθρωπότητα χρονιά, ένα και ίσως από τα ελάχιστα θετικά που θα μας μείνουν, θα είναι πλέον η σαφής, διακριτή και ιστορική διαφοροποίηση των δυο αυτών εννοιών. Τα προηγούμενα χρόνια είχε γίνει σημαντική προσπάθεια και είχε ηγεμονεύσει στη κοινή γνώμη, αυτά τα δυο πράγματα να είναι αντιληπτά ως ένα και το αυτό.

Η προσπάθεια αυτή είχε συμμάχους και συντελεστές τους δυο ιστορικούς αντιπάλους. Από τη μια τους πολέμιους κάθε φιλελεύθερης αντίληψης στην λειτουργία της οικονομίας και θιασώτες του κεντρικού προγραμματισμού στην οικονομία και από την άλλη τους θιασώτες του "Laissez faire et laissez passer”, που αγαπούν να μισούν οτιδήποτε επιχειρεί να ρυθμίσει το κράτος ακόμη και εκεί που αδυνατεί να "αυτορυθμισθεί" η ίδια η αγορά.

Στον ένα αυτό χρόνο και με την ήτα, στις Αμερικάνικες εκλογές, του “Τραμπισμού”, φάνηκε και στην πορεία θα αποσαφηνίζεται όλο και περισσότερο, όχι μόνο η ένδεια του "νεοφιλελεύθερου" μοντέλου, όσον αφορά στην στοιχειώδη εξασφάλιση μιας ποιότητας ζωής στο σύνολο μιας κοινωνίας, αλλά και αυτό είναι ιδιαιτέρως ενδιαφέρον, η κυνική συνέργεια του στην καταστροφή της όποιας κοινωνικής συνοχής και τελικά στην αποσάθρωση αυτού καθαυτού του κοινωνικού ιστού μιας χώρας.

Είναι προφανές ότι σε πολλές αντίστοιχες περιπτώσεις, ως αποτέλεσμα, έχουμε την αποδυνάμωση και κλονισμό των δομών του κοινοβουλευτικού συστήματος, με σημαντικές συνέπειες στη λειτουργία των θεσμών και στα δικαιώματα, που αφορούν πέραν από αυτά τα ατομικά και σχετίζονται με την "ελευθερία του επιχειρείν".

Ας προσπαθήσουμε μια πρώτη καταγραφή για το τι συμβαίνει και πως διαχειρίζεται, στην Ελλάδα, την συγκυρία η κυβέρνηση και πως στην Αμερική της μεταΤραμπ εποχής.

Είναι προφανές ότι η συγκριτική αυτή προσέγγιση επιχειρείται με την σχετική συνείδηση των διαφορών, της κουλτούρας και των παραδόσεων μας. Μας διευκολύνει όμως το γεγονός της παγκοσμιότητας της κρίσης αυτής, η οποία προκαλείται από την παρούσα πανδημία και την διάχυση των αποτελεσμάτων των διαφορετικών μορφών αντιμετώπισης όχι μόνον της ίδιας της πανδημίας αλλά και των επιδράσεων της στην κοινωνία και οικονομία.

Αντιλαμβανόμαστε ότι οι οποιεσδήποτε συγκρίσεις πάντοτε θα είναι ενδεικτικές, δεδομένου ότι θα ενέχουν στοιχεία αυθαιρεσίας, μιας και τα στοιχεία δεν είναι πάντοτε συγκρίσιμα. Παρά ταύτα η διαχείριση της πανδημίας μας διευκολύνουν να ξεφύγουμε από το εθνικό μας πρότυπο και να κρίνουμε τη χώρα και την επικρατούσα πολιτική πέρα από τα στενά τοπικά και εθνικά πλαίσια ή ακόμη και αυτά τα ευρωπαϊκά.

Στην Ελλάδα της «ατομικής ευθύνης».

Στην Ελλάδα προβάλλεται και έχει επικρατήσει ο "μύθος της εθνικής επιτυχίας στη διαχείριση της επιδημίας", συγκριτικά με άλλες χώρες, σε διάφορα επίπεδα χωρίς να έχει επιχειρηθεί προσπάθεια να εντοπιστούν ή και να καταγράφονται οι αστοχίες για να αντιμετωπιστούν αυτές με τον κατάλληλο πάντα σχεδιασμό.

Θα ήταν άδικο βέβαια να μη καταγράψουμε την, συγκριτικά πάντοτε, επιτυχημένη αντιμετώπιση του πρώτου κύματος της πανδημίας, όπως και του μέχρι στιγμής αποτελεσματικού και φιλικού, προς τους πολίτες, προγράμματος εμβολιασμού, παρά τις επί μέρους διακρίσεις και πλημμέλειες στην προτεραιοποίηση των ομάδων προς εμβολιασμό.

Κατακτήσεις οι οποίες θα έπρεπε να φέρνουν τη χώρα, στη διεθνή σκηνή, ως συμμέτοχο και διαμορφωτή καινοτομιών και ικανοτήτων διαχείρισης της κρίσης.

Δυστυχώς όμως από το καλοκαίρι, ιδιαιτέρως και μετά (εκτός της περιπτώσεως του εμβολιαστικού προγράμματος) παρακολουθούμε την κυβέρνηση να "αυτονομείται" από τη διεθνή πρακτική σε ότι αφορά την πανδημία, αναδεικνύοντας ως υπέρτατο όπλο και αντίληψη τον "νεοφιλελευθερισμό", είτε δια της υπερβολής της σημασίας της "ατομικής ευθύνης" είτε δια της ενοχικής και εξαναγκαστικής αναγνώρισης, ακόμη και σε αυτές τις συνθήκες, του ρόλου του κράτους.

Αντί να γίνει δηλαδή συνείδηση στους πολίτες, ακόμη και για μια μακροχρόνια διαμόρφωση φορολογικής συνείδησης στην κοινωνία, ότι χωρίς κρατικό χρήμα, με διαφάνεια και σχεδιασμένες στοχεύσεις, με σκοπό την διόρθωση κοινωνικών ανισοτήτων, η αγορά από μόνη της είναι ανίκανη να αντιμετωπίσει αυτό το μαζικό πρόβλημα υγείας που αντιμετωπίζουμε σήμερα ως κοινωνίες. Χωρίς οργανωμένο, ελεγχόμενο για κάθε δαπάνη, εθνικό και όχι κρατικό, σύστημα υγείας, τα περί “ατομικής ευθύνης” θα αποτελούν κούφια λόγια και οι λαϊκιστές θα κάνουν πάρτι σε κάθε περίπτωση ιδιότυπων προσωπικών συμπεριφορών, στελεχών του δημόσιου χώρου, που θα είναι εκτός πλαισίου της απαιτούμενης ευθύνης και αυτές πλέον δεν είναι λίγες ούτε ακραίες.

Το δημόσιο σύστημα υγείας βγαίνει, σε συνέχεια πολιτικών της τελευταίας δεκαπενταετίας, όχι απλώς αποδυναμωμένο αλλά μονοσήμαντα προσανατολισμένο, σε μια (1) ασθένεια, αυτήν του covid19, αδρανοποιώντας όλες τις άλλες ειδικότητες και υπηρεσίες στους ασθενείς, χρόνιους και παροδικούς εκτός covid19, με τις υπόλοιπες ασθένειες. Η περιορισμένη διοχέτευση ενός αριθμού στον ιδιωτικό τομέα, δείχνει μια στρεβλή επιλογή για τονυ ρόλο του ιδιωτικού τομέα στο σύστημα υγείας της χώρας.

Δεν θα αναφερθούμε σε επι μέρους ζητήματα δικαιωμάτων, λειτουργίας των μέσων ενημέρωσης και συμπεριφορών οργάνων δημόσιας τάξης. Θα αναφερθούμε όμως στην "αλλεργία" που επιδεικνύει η κυβέρνηση σε "ανεξάρτητες αρχές" και θεσμούς "ρύθμισης" κανόνων σε συγκεκριμένους τομείς της οικονομίας και της αγοράς.

Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η έλλειψη βούληση "θεσμικής θωράκισης" της Επιτροπής υπό το κο Αλεβιζάτο, νομοθετικά, ως κάποιο ανεξάρτητο όργανο για να αντιμετωπιστεί "… η διαχρονική ατιμωρησία των εμπλεκόμενων αστυνομικών οργάνων, η απροθυμία της ΕΛΑΣ να συνεργαστεί με τον Συνήγορο του Πολίτη, η μεροληψία των ανακριτικών αστυνομικών οργάνων και οι σοβαρότατες παρατυπίες κατά τη διενέργεια των ΕΔΕ..." όπως αναφέρει στο πόρισμα του.

Άλλο χαρακτηριστικό είναι ότι από το 2018, τόσο η προηγούμενη όσο και η σημερινή κυβέρνηση έχουν βαλθεί να ακυρώσουν τη μεγάλη (και οδυνηρή) διόρθωση που έγινε τα προηγούμενα χρόνια στο ασφαλιστικό με ενδεχόμενο και ισχυρό πλέον αποτέλεσμα, σε λίγο καιρό, να είμαστε πάλι στο σημείο όπου βρεθήκαμε το αξέχαστο 2010, έτοιμοι να ζήσουμε ξανά όσα ακολούθησαν τότε.

Τέλος σε ένα κρεσέντο υποστήριξης ειδικών συμφερόντων και σε βάρος της διαμόρφωσης όρων θεμιτού ανταγωνισμού στη λιμενική βιομηχανία, μη μπορώντας να καταργήσει τη Ρυθμιστική Αρχή Λιμένων, λόγω μνημονιακών δεσμεύσεων αλλά και άλλων θεσμικών ανεπαρκειών, επιχείρησε σε τροπολογία νύκτας να την αποδυναμώση με ένα άρθρο, ακυρώνοντας νόμο του 2014 (με τη Ν.Δ. εξουσία), αφαιρώντας αρμοδιότητες της, μεταβιβάζοντας αυτές στο ίδιο το Υπουργείο επί της Ναυτιλίας, το οποίο όμως ως εκτελεστική εξουσία θα είναι και ο αντίδικος (κριτής και κρινόμενος), σε θέματα ενδεχόμενων διαφωνιών με τους παρόχους των λιμενικών υπηρεσιών.

Θα ήταν έλλειμα αν δεν καταγράφαμε την επικράτηση μιας "χωροφυλακίστικης" αντίληψης για την διαχείριση υπαρκτών φαινομένων παραβατικότητας. Μια χώρα που στην Ευρώπη είναι σε πρώτη θέση σε αριθμό εργαζομένων σε σώματα ασφαλείας, ανά εκατό κατοίκους, επιλέγεται η διαχείριση θεμάτων παραβατικότητας στα πανεπιστήμια να γίνει προσλαμβάνοντας άλλους 1.000 ειδικούς φρουρούς όχι δια της συντεταγμένης δομής των σωμάτων ασφαλείας, αλλά με τη δημιουργία ειδικού σώματος στα Πανεπιστήμια. Κάτι πρωτόγνωρο στα διεθνή δεδομένα και ανύπαρκτο ως στο κόσμο ως "καλή πρακτική", βρε αδελφέ, που να δικαιολογεί την επιλογή.

Με αυτά δεδομένα δεν θα ήτα άδικο αν χαρακτηρίζαμε ότι στη περίπτωση της χώρας μας εντοπίζουμε μια "ύστερη μορφή Τραμπισμού", με τα ανάλογα χαρακτηριστικά αλαζονείας, διχαστικών πρακτικών και περιφρόνησης όχι μόνο δικαιωμάτων των πολιτών αλλά και του ελεύθερου επιχειρείν σε συγκεκριμένους τομείς της οικονομίας..

Αυτοί αλλά και άλλοι λόγοι είναι εκείνοι που θα αιτιολογούν στη χώρα μας το επόμενο διάστημα μεγάλα τμήματα της κοινωνίας να προχωρούν σε μικρές ή και μεγάλες εξεγέρσεις και δυστυχώς εν μέσω πανδημίας, όχι γιατί κινητοποιείται από την όποια αντιπολίτευση αλλά γιατί, όλο και περισσότερο, γίνεται συνείδηση το εύρος των επιπτώσεων στην οικονομία και στις ελευθερίες που κατακτήθηκαν με τον "φιλελευθερισμό" από την στρέβλωση της απάτης του "νεφιλελευθερισμού". Κατάσταση που από ότι φάνηκε συνέβη με βίωσε το μόλις προηγούμενο διάστημα η Αμερική.

 Στην Αμερική της κατάργηση της ιεράς αρχής “…η αγορά αποφασίζει…”.

Η νέα κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι επιλέγει νομοθετικές παρεμβάσεις, γιατί μόνον έτσι θα μπορέσει να ανατρέψει ότι, "κάτω από το χαλί", έχει κρύψει, όλες αυτές τις δεκαετίες και όχι μόνο τα χρόνια του Τραμπ, η επικράτηση του “νεοφιλελευθερισμού”, σε όλη την γκάμα των οικονομικών και πολιτικών δεδομένων. Έχει ενδιαφέρον δε η ιδιαίτερη αναφορά ότι “… μόνο έτσι θα αντιμετωπιστεί μια τεράστια εμβέλεια νόμων και πρακτικών που έχουν θεσπιστεί τις τελευταίες δεκαετίες…” στο όνομα του "νεοφιλελευθερισμού".

Ακόμη και στους πλέον επιφυλακτικούς, φαίνεται πλέον ότι με τα δεδομένα της παγκόσμιας οικονομίας και πολιτικής, όπως έχουν διαμορφωθεί από την πανδημία, η αμερικανική κυβέρνηση παραδίδει μαθήματα χειρισμού μιας έκρυθμης κατάστασης, κάνοντας πράξη τον λόγο ύπαρξης της – τον λόγο ύπαρξης κάθε κυβέρνησης. Δηλαδή, το να υπηρετεί τους πολίτες που την έχουν εκλέξει.

Αν προσέξει κάποιος/α στοιχειωδώς το πρόσφατο νομοσχέδιο, που έχει τίτλο «Σχέδιο Σωτηρίας των Αμερικανών», θα δει ότι είναι ταυτόχρονα επικεντρωμένο στην απαραίτητη οικονομική ενίσχυση μιας πολιτείας που έχει υποστεί καταστροφικές συνέπειες λόγω της πανδημίας, αλλά και λόγω της βαθειά ριζωμένης κοινωνικής αδικίας που υπάρχει στους πολιτικούς και οικονομικούς θεσμούς της χώρας αυτής.

Το δε οικονομικό σκέλους αυτού του νομοσχεδίου, φαίνεται ότι μπορεί να γράψει ιστορία (1,9 τρισεκατομμύρια δολάρια) αντίστοιχη με το περίφημο New Deal του Ρούζβελτ (1933), για την αντιμετώπιση της μεγάλης ύφεσης της εποχής.

Αρκεί μια μόνο ματιά σε αυτό το σημείο της νέας νομοθεσίας, όπου επιχειρείται να εξαλειφθεί η λεγόμενη «παιδική φτώχεια» σχεδόν κατά το ήμισυ (το 40% των οικογενειών που δεν μπορούν να ταΐσουν τα παιδιά τους θα πάψουν να αντιμετωπίζουν αυτό το πρόβλημα) για να μας πείσει για την τεράστια σημασία στη διαφοροποίηση με τις μέχρι σήμερα "νεοφιλελεύθερες" πολιτικές στις ΗΠΑ.

Αυτά από μόνα τους δεν θα ήταν αρκετά αν δεν διακρίναμε μια πρωτόγνωρη και γιγαντιαία κινητοποίηση, που όμοιά της δεν θα μπορούσαμε σε καμία περίπτωση να φανταστούμε πριν ένα χρόνο, των κρατικών δυνάμεων για την αντιμετώπιση της πανδημίας.

·       στήριξη νοσοκομείων και της γενικότερης περίθαλψης,

·       αγορά εμβολίων και νοσοκομειακού υλικού για τους πολίτες τους,

·       κινητοποίηση της πολιτοφυλακής για την διευκόλυνση των μαζικών εμβολιασμών,

·       εκπαίδευσης των πολιτών για την αντιμετώπιση των προβλημάτων τους κλπ.

Το πλέον όμως χαρακτηριστικό είναι η παρέμβαση του κράτους στην επιχειρηματική δραστηριότητα όπου, στον συγκεκριμένο τομέα, το νομοσχέδιο συνοδεύεται από προεδρικό διάταγμα που επιβάλλει την συνεργασία δύο αντιπάλων φαρμακευτικών εταιριών, ώστε να επιταχυνθεί η μαζική παραγωγή των εμβολίων.

Το νομοσχέδιο αυτό, επίσης, προβλέπει οικονομική στήριξη στο σύνολο της τοπικής αυτοδιοίκησης (σε πολιτείες και δήμους που έχουν χάσει εισόδημα λόγω της γενικότερης πτώχευσης των φορολογούμενων πολιτών). Επιπλέον. στοχεύει συγκεκριμένα στην στήριξη των εργατών και των αγροτών , κοινωνικών κατηγοριών που έχουν υποστεί τα βαρύτερα οικονομικά πλήγματα, αλλά και επαγγελμάτων εστίασης και άλλων τομέων της λεγόμενης «οικονομίας υπηρεσιών», των σχολείων και των παιδικών σταθμών, έτσι ώστε οι πτωχευμένες και άνεργες οικογένειες να μη χρειάζεται να συνεχίζουν να πληρώνουν δίδακτρα, ενώ ταυτόχρονα καλύπτει μέχρι και το ήμισυ των ασφαλιστικών εισφορών.

Έχει δε μεγαλύτερη σημασία ότι το νομοσχέδιο αυτό με τίτλο «Σχέδιο Σωτηρίας των Αμερικανών», σε μεγάλο μέρος του, πρόκειται για νομοθεσία υποδομής. Γεγονός που σημαίνει ότι δεν έχει πρόσκαιρη ισχύ και έχει δυναμική ισχύ και μετά την λήξη και πάροδο της πανδημίας.

Μα επιτέλους :“…Πού είναι το κράτος;..”

Είναι το σύνηθες "μότο" από κάθε εποχής αντιπολιτευόμενο, σε περιπτώσεις εκτάκτων συνθηκών και καιρικών φαινομένων που έχουν σημαντική επίπτωση στη ζωή μερίδας των πολιτών…

Που είναι το "ευέλικτο" κράτος;.. Λοιδορώντας την έννοια του «επιτελικού κράτους», κατηγορεί σήμερα η αντιπολίτευση την κυβέρνηση της ΝΔ. Χρησιμοποιεί δε τα ίδια περίπου λόγια που η ΝΔ είχε χρησιμοποιήσει, πριν τρία περίπου χρόνια, για να κατηγορήσει την τότε κυβέρνηση,.

Η "αντιπολίτευση του χιονιά", της "φωτιάς", των "σεισμών" και αντίστοιχων εκτάκτων περιστατικών…

Θυμόμαστε τους εκάστοτε κυβερνητικούς, κάθε περιόδου, να τρέχουν στα κανάλια (και όχι στο κέντρο επιχειρήσεων για την διαχείριση των έκτακτων αυτών συμβάντων), για να προλάβουν να αντιμετωπίσουν τον λαϊκισμό των αντιπολιτευόμενων…

Αδίστακτη ατάκα: “…Πού είναι το κράτος;..”. Θέλοντας να αντιπαρατεθούν στην κυβέρνηση, συνειδητά ή ασυνείδητα, τελικά απαξιώνουν το κράτος…

Χωρίς στρατηγική λογική και με περισσή πολιτική απρέπεια…

Συντάσσονται στον υπέρ πάντων αγώνα, που είναι η ήττα της εκάστοτε κυβέρνησής, χωρίς να στοχάζονται για τη σπορά άρνησης και αμφισβήτησης του ίδιου του κράτους…

Τα γεγονότα, όμως, είναι πεισματάρικα και συνήθως εκδικητικά και αναπόφευκτα οι συγκρίσεις συντριπτικές για τα κόμματα που εναλλάσσονται στην εξουσία.

Σε τέτοιες καταστάσεις αντιλαμβάνονται, βέβαια λίγο εκ των υστέρων, ότι με τέτοιες λαϊκίστικες συμπεριφορές μπορεί να καταλάβουν την εξουσία, αλλά ούτε το κράτος εκσυγχρονίζεται ούτε το επίπεδο της πολιτικής αντιπαράθεσης και συμβολής εξελίσσεται…

Θυμόμαστε τον Ιανουάριο του 2004, σε μια χιονόπτωση που όμοιά της δεν είχαμε τα τελευταία 40 χρόνια, τη Ν.Δ. να μη διστάζει μπροστά σε τίποτα και να κάνει την πλέον λαϊκίστικη αξιοποίηση, από αντιπολίτευση, στη διαχείριση του συμβάντος, από την περίοδο της μεταπολίτευσης….

Θυμόμαστε την ανακοίνωση της ΝΔ στις 23^ης Δεκεμβρίου του 2017 και τις εκφράσεις που χρησιμοποίησε τότε για τις ευθύνες της κυβέρνησης.

Θυμόμαστε σεισμούς, πλημύρες ή φωτιές όλα αυτά τα χρόνια, με αντίστοιχες συμπεριφορές, με τους ίδιους ή διαφορετικούς παίχτες στην κυβέρνηση ή την αντιπολίτευση…

Προφανώς και δεν θα δεχόμαστε αυθαιρεσίες και ανόητες αιτιολογίες για την εξυπηρέτηση της κομματικής επικοινωνίας και θα αντιδρούμε όταν και εφόσον χρησιμοποιηθούν αθλιότητες συμψηφισμού για τους νεκρούς....

Προφανώς και θα αποδεχθούμε το ρίσκο, ενδεχομένως, μια προληπτική δράση να μην καταστεί, τελικά, αναγκαία. Αλλά δεν θα αρνηθούμε τον κανόνα προληπτικών μέτρων, όπως στην περίπτωση του κλεισίματος μιας κεντρικής εθνικής οδού. Αρκεί να είναι αποτέλεσμα συλλογικής αξιολόγησης, θεσμικά εντεταλμένων αρμοδίων…

Προφανώς και απαιτείται να επισημαίνουμε τις ευθύνες αρμοδίων θεσμών και προσώπων, σεβόμενοι πρώτα απ' όλα την κοινή λογική, τα ίδια τα θύματα- πολίτες και τους ανθρώπους του κρατικού μηχανισμού αλλά και συνεργατών του ιδιωτικού τομέα που παλεύουν σε αντίξοες συνθήκες.

Όχι όμως λαϊκίζοντας…

Όποτε έλθεις, αν έλθεις, στην εξουσία δια μέσω καλλιέργειας του ψεύδους, του πανικού, της κερδοσκοπίας από τον πόνο των ανθρώπων και της απαξίωση των πάντων, σύντομα θα βουλιάξεις στο πρώτο έντονο χιόνι και ενδέχεται να κόψεις την Ελλάδα στα δύο...

Για τούτο περισσότερη ευθύνη και από την εκάστοτε κυβέρνηση αλλά και από την αντιπολίτευση..

Κάθε Αντιπολίτευση, σε τέτοιες στιγμές καλό θα είναι να σιωπά και να αντιμετωπίζει την κατάσταση προκρίνοντας περισσότερη ψυχραιμία και αποφυγή κάθε είδους λαϊκισμού.

Σε λίγες μέρες αυτά που ζήσαμε, θα έχουν φύγει από το φως της δημοσιότητας και ελάχιστοι θα ασχολούνται με αυτά και σίγουρα όσοι/ες θα προσπαθούν να θεραπεύσουν τις πληγές τους που προεκλήθησαν από τα συμβάντα.

Ως κοινωνία όμως θα τα ξαναβρούμε μπροστά μας, με την ίδια ένταση και τον αντίστοιχο ανευθυνο-υπεύθυνο δημόσιο λόγο, στην πρώτη κακοκαιρία, πυρκαγιά ή σεισμό…

Για αυτό βασικός κανόνας σε προαναγγελθέντα φαινόμενα οι συσκέψεις των (συν)αρμοδίων παραγόντων να γίνονται πριν και σε κάθε περίπτωση με την πρώτη ενημέρωση για τα προβλεπόμενα, με την παρουσία και συμμετοχή όλων αυτών που υπάρχει ενδεχόμενο να εμπλακούν.

Καμία θεσμική παρέμβαση καθορισμού δραστηριοτήτων, αρμοδιοτήτων κλπ από μόνη της, όπως αυτή που εξαγγέλθηκε από τον κο πρωθυπουργό, δεν αντιμετωπίζει το σύνολο των έκτακτων καταστάσεων.

Για αυτό και είναι έκτακτες. Δεν είναι διαδικασία ρουτίνας.

Ο μοναδικός και αποτελεσματικός τρόπος διαχείρισης τέτοιων καταστάσεων είναι η συγκέντρωση της ευθύνης του συντονισμού στο Υπουργείο Πολιτικής Προστασίας και Διαχείρισης Κρίσεων .

Για τέτοιες καταστάσεις δημιουργήθηκε αυτό το εργαλείο του Κράτους.

Εκεί θα συντονίζονται, με κοινή παρουσία, υπό την ευθύνη του συγκεκριμένου υπουργείου, όλοι οι εμπλεκόμενοι, σε μία ομάδα η οποία θα εκτιμά την κατάσταση και θα κατανέμει ευθύνες για δράση, έτσι ώστε όλοι να είναι στις θέσεις τους (συνεργεία, οχήματα, υλικά κλπ), πριν ξεσπάσει το φαινόμενο.

Έτσι θα διαμορφώνεται το αναγκαίο σχέδιο, ως βάση, πάνω στο οποίο θα κινηθούν και θα τροποποιούν, ανάλογα με τις μεταβολές των δεδομένων και τις έκτακτες εξελίξεις.

Όλοι υπό την ευθύνη του συγκεκριμένου Υπουργείου. Κρατικές Υπηρεσίες, Ένοπλες Δυνάμεις, Αστυνομία, Πυροσβεστική, Περιφέρεια, Δήμοι, Οργανισμοί, Ιδιωτικά συνεργεία κλπ. Δεν θα αναζητήσουν την ώρα της μάχης τρόπο να συντονιστούν και δεν θα πλακώνονται εκ των υστέρων για το ποιος θα πάρει στη “βάρδια” του τον «μουτζούρη»….

Το Υπουργείο θα διαθέτει ένα εκπαιδευμένο προσωπικό για τη στελέχωση ενός κέντρου πληροφόρησης, για σχετικές καταστάσεις, προς τους πολίτες, οι οποίοι θα μπορούν να γνωρίζουν τι ακριβώς συμβαίνει και πώς πρέπει να συμπεριφερθούν και, ενδεχομένως, να βοηθήσουν…

Ένα κέντρο ενημέρωση ενιαίο για όλους που δρουν και αποφασίζουν. Ευθύνη του θα είναι εκτός των άλλων να ενημερώνει και τα ΜΜΕ με εγκυρότητα και αξιοπιστία για τη δική τους συμβολή.

Έτσι δεν θα πλακώνονται την επόμενη μέρα αρμόδιοι κι αναρμόδιοι για το ποιος είναι υπεύθυνος που έμειναν μεγάλα κομμάτια δήμων του λεκανοπεδίου χωρίς ρεύμα, επειδή έπεσαν χιόνια σε κλαδιά, βάρυναν τα δέντρα, έπεφταν και προσγειώνονταν επάνω στα καλώδια του ΔΕΔΔΗΕ...

Έτσι δεν θα κατηγορεί καμιά περιφέρεια Αττικής ότι φταίει ο ΔΕΔΔΗΕ, αφού ως όφειλε δεν έκοψε τα κλαδιά που βρίσκονται πλησίον ηλεκτρικών καλωδίων.

Έτσι θα δικαιολογεί και το κράτος την ύπαρξή του. Θα ξέρουμε τον υπεύθυνο και δεν θα τρέχουμε σε τέτοιες στιγμές μεταξύ Περιφέρειας, Δήμου, Δασαρχείου, ΔΕΔΔΗΕ κλπ.

Έτσι η αντιμετώπιση τέτοιων εκτάκτων φαινομένων θα αναφέρεται στην ευθύνη του κρατικού μηχανισμού και δεν θα τρωγόμαστε για την ευθύνη του εκάστοτε κόμματος που είναι στην κυβέρνηση.

Έτσι η εκάστοτε αντιπολίτευση θα εκπαιδευτεί να ασκείται σε θεσμικές προτάσεις αντιμετώπισης δυσλειτουργιών του κράτους.

Ο εκάστοτε πρωθυπουργός ή υπουργός είναι αστείο, πλέον, να εμφανίζεται φορώντας ένα κράνος και να κάνει πως καθοδηγεί τους έμπειρους και εκπαιδευμένους επαγγελματίες, που προφανώς πρέπει να ξέρουν πολύ καλύτερα τι και πώς πρέπει να το κάνουν.

Όλοι αντιλαμβανόμαστε ότι τέτοιες παρουσίες σε τέτοιες στιγμές δεν είναι φροντίδα και μέριμνα, αλλά λαϊκισμός και κοροϊδία προς τους πολίτες….

Άμεσο Σχέδιο Αντιμετώπισης της Οικονομικής Κρίσης.

Όλο και περισσότερο αντιλαμβάνονται, σε όλο τον κόσμο, ότι απαιτείται παρέμβαση δημοσιονομικής στήριξης στην οικονομία, για να αντιμετωπιστεί η κρίση της εποχής μας.

Στο σύνολο της Ευρώπης έχει ήδη καταγραφεί αυτή η προοπτική, αρκεί τα κράτη μέλη να εξειδικεύσουν με συγκεκριμένες πολιτικές και προτάσεις την δυνατότητα υλοποίησης.

Στην Ελλάδα, όμως, ένα τέτοιο σχέδιο, δυστυχώς, δεν έχει διαμορφωθεί ή σε κάθε περίπτωση δεν έχει δημοσιοποιηθεί, ώστε να αποτελέσει αντικείμενο δημόσιας συζήτησης.

Οι αναφορές περί “σχεδίου Πισσαρίδη” δεν ανταποκρίνονται σε αυτές τις απαιτήσεις, μιας και το σχέδιο αυτό εκπονήθηκε για άλλες προτεραιότητες και χωρίς να συμπεριλαμβάνει τις έκτακτες συνθήκες που προκύπτουν από την τρέχουσα πανδημία.

Ούτε βέβαιά και η ανάθεση του έργου αυτού σε όργανα-εργαλεία εκτός ελέγχου Δημοκρατικής νομιμοποίησης (ΤΑΙΠΕΔ), που δεν λογοδοτούν ούτε αναφέρονται ούτε καν στην εκάστοτε κυβέρνηση, αποτελεί επιλογή διευθέτησης του ζητήματος.

Η ελληνική κυβέρνηση πρέπει άμεσα να προτείνει ένα σχέδιο διάσωσης της οικονομίας, συγκεκριμένου ποσού και προσδιορισμένων στοχεύσεων σε τομείς και δράσεις της οικονομίας, με ευρύτερες συναινέσεις για να αποτελέσει εθνικό σχέδιο.

Έτσι θα μπορέσει να ενεργοποιήσει αδρανείς δυνάμεις της οικονομίας, σε μια δυναμική προοπτική πειστικών προσδοκιών. Δυνάμεις αδρανείς όχι μόνον λόγω covid-19 αλλά και επιφυλάξεων που προκάλεσε η δεκαετής κρίση λόγω χρέους της χώρας μας.

Προφανώς και είναι γνωστό, ότι στις τάξεις του πολιτικού συστήματος της χώρας, υπάρχουν πολλές δυνάμεις που, είτε ενεργά είτε σιωπηρά, αντιτίθενται στη δημοσιονομική στήριξη και εναντιώνονται ανεπιφύλακτα κάθε φορά που οι συνθήκες επιβάλλουν τέτοιες δράσεις. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι φορολογικές περικοπές, που παραχωρήθηκαν την τελευταία περίοδο, έχουν ως αποτέλεσμα υψηλότερα δημοσιονομικά ελλείμματα πάλι στη χώρα, κατάσταση που κινδυνεύει σε λίγο να μας θυμίζει πάλι τις συνθήκες λίγο πριν τα μνημόνια. Η δε υποσχόμενη ανάπτυξη που δικαιολόγησαν την επιλογή για αυτές τις ακατανόητες φοροαπαλλαγές δεν επρόκειτο να έρθει και τώρα χρησιμοποιείται η δικαιολογία της πανδημίας. Παρά ταύτα πουθενά στον κόσμο δεν έχει καταγραφεί ανάπτυξη όπου μονοσήμαντα προσανατολίστηκαν σε τέτοιες μεροληπτικές φοροαπαλλαγές.

Αντιθέτως σήμερα αυτό που απαιτείται είναι ένα συγκροτημένο και ιεραρχημένο σχέδιο δημοσίων δαπανών, ως αποτέλεσμα μιας εθνικής δημόσιας διαβούλευσης με το σύνολο των ενδιαφερόμενων μερών..

Τα σημερινά δεδομένα για τη χώρα δείχνουν επιβράδυνση στην ανάκαμψη της χώρας μας πέραν των μέχρι σήμερα προβλέψεων, από την άποψη τόσο του ΑΕΠ όσο και της απασχόλησης.

Με αυτά τα δεδομένα υπάρχουν σημαντικές ενδείξεις ότι εφόσον προκριθεί και κοινοποιηθεί σύντομα, όχι μετά από λίγους μήνες, ένα συγκεκριμένο πακέτο ανάκαμψης, είναι δυνατόν να προσφέρει τεράστια ώθηση στην οικονομία και έτσι η οικονομική ανάπτυξη θα μπορεί να δημιουργήσει και τα απαιτούμενα φορολογικά έσοδα,

Οι αντίπαλοι αυτής της λογικής αλλά και οι σιωπηλοί υποστηρικτές τους (οι λεγόμενοι και “διστακτικοί”), χωρίς να εκφράζονται δημοσίως αναλαμβάνοντας και την ευθύνη των λόγων τους και των επιλογών, αφήνουν συνήθως να εννοηθούν θέματα “πληθωρισμού”. Το σύνηθες “φάντασμα”, που κανείς δεν τολμά να υποστηρίξει σήμερα ότι αποτελεί μια πραγματική απειλή.

Είναι φανερό ότι σε πολλές περιπτώσεις έχουμε μείωση μισθών πέραν αυτών των μνημονίων. Τη ίδια στιγμή συμφωνούμε ότι υπάρχει μεγάλος αριθμός εργαλείων, όχι μόνον δημοσιονομικών και φορολογικών και σε επίπεδο Ε.Ε., αντιμετώπισης κάθε περίπτωσης εμφάνισης στοιχείων πληθωρισμού.

Γνωρίζουμε ότι τα μηδενικά επιτόκια δεν χαρακτηρίζουν υγιή οικονομική κατάσταση, όσο και αν στις παρούσες συνθήκες διευκολύνουν τους δανειζόμενους.

Γνωρίζουμε ότι θα εξαναγκαστούμε σύντομα για αύξηση των φόρων λόγω έλλειψης στα δημόσια ταμεία.

Ξέρουμε ότι θα υποχρεωθούμε να επιβάλλουμε εισφορές για τη ρύπανση.

Ελάχιστοι αμφιβάλουν πλέον, για την αναγκαιότητα της άμεσης επαναφοράς μιας ακόμη μεγαλύτερης προοδευτικότητας στο φορολογικό σύστημα.

Όλα αυτά που αποτελούν μια ανατροπή του προγράμματος με το οποίο η παρούσα κυβέρνηση ήρθε στην εξουσία.

Στις παρούσες συνθήκες είναι πολλαπλώς ανήθικο οι πλουσιότεροι Έλληνες να πληρώνουν χαμηλότερους φόρους, ως ποσοστό του εισοδήματός τους, από εκείνους που είναι πολύ λιγότερο εύποροι.

Είναι μια πραγματικότητα ότι οι ανώτερες οικονομικά κατηγορίες των Ελλήνων έχουν πληγεί λιγότερο, από ιατρικής ή οικονομικής άποψης, από την πανδημία του κορονοϊού.

Οι πέραν κάθε λογικής, φορολογικές παρεμβάσεις της σημερινής κυβερνήσεως δημιουργούν σύνθετα νέα προβλήματα.

Θα δούμε ότι η πανδημία μπορεί να καταστρέψει, ιδιαιτέρως, συγκεκριμένους τομείς της οικονομίας, ωθώντας μεγάλο ποσοστό των επιχειρήσεων σε κλείσιμο, ειδικά τις μικρότερες.

Υπάρχει ο πραγματικός αυτός κίνδυνος, αν δεν εκπονηθεί και δρομολογηθεί επειγόντως και σύντομα ένα μεγάλο πακέτο ανάκτησης, να μην προλάβουμε και η αποκατάσταση αργότερα θα επιφέρει μεγαλύτερη και πιθανώς μακροχρόνια ζημιά.

Το γεγονός ότι ο Covid-19 είναι πανδημία, κάνει τα πράγματα χειρότερα. Ενώ τα καλύτερα διαθέσιμα στοιχεία υποδηλώνουν ότι πολλές αναπτυσσόμενες χώρες και αναδυόμενες αγορές δεν έχουν πληγεί τόσο άσχημα όσο οι άνθρωποι φοβούνταν πριν από έναν χρόνο, η άνευ προηγουμένου επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας συνεπάγεται μείωση της εν γένει ζήτησης.

Οι φτωχότερες χώρες δεν έχουν τους πόρους που διαθέτουν οι ανεπτυγμένες χώρες για να στηρίξουν τις οικονομίες τους.

Το εθνικό αυτό κυβερνητικό σχέδιο πρέπει να ενσωματώνει τα βασικά χαρακτηριστικά αυτών που πρέπει να γίνουν και να δημιουργεί τις απαιτούμενες προσδοκίες για μεγάλες αποδόσεις.

Μια πρώτη προτεραιότητα πρέπει να είναι ότι υπάρχουν διασφαλισμένα διαθέσιμα κεφάλαια για την καταπολέμηση της πανδημίας. Τα οικονομικά της χώρας να είναι ικανά ώστε να επιτρέψουν στους μαθητές και φοιτητές να επιστρέψουν στο σχολείο και στο πανεπιστήμιο. Ο προϋπολογισμός να έχει τη δυνατότητα ενίσχυσης στο ΕΣΥ και έτσι να διασφαλίζεται η παροχή ικανοποιητικού επιπέδου υπηρεσιών υγείας στη χώρα.

Η διαμόρφωση προϋποθέσεων για την παροχή υπηρεσιών, από τις οποίες τελικά εξαρτώνται οι πολίτες, δεν θα βοηθήσει μόνο τους ευάλωτους. Προσφέροντας εξασφάλιση για αυτές τις υπηρεσίες στη χώρα, θα υπάρξει συμβολή στην αύξηση δαπανών, με σημαντικές επιδράσεις-οφέλη στο σύνολο της οικονομίας της χώρας.

Γενικότερα έχει αποδειχθεί ότι μεσαία και οι χαμηλότερες οικονομικά κατηγορίες πολιτών, αποτελούν σημαντική ομάδα κατανάλωσης. Υπό αυτήν την έννοια επομένως ένα πακέτο δημοσίων δαπανών που στοχεύει στην αύξηση των χαμηλών εισοδημάτων (συμπεριλαμβανομένης της αύξησης του κατώτατου μισθού, των ενισχύσεων για αντιμετώπιση της υπογεννητικότητας κλπ) θα βοηθήσει στην αναζωογόνηση της οικονομίας.

Οι πολιτικές των κυβερνήσεων μας, στο σύνολο της τελευταίας δεκαετίας, αλλά ιδιαιτέρως στη κρίση αυτή λόγω πανδημίας, δεν επικεντρώθηκαν στις μικρές επιχειρήσεις.

Στην ουσία μεγάλο μέρος των ενισχύσεων απορροφήθηκαν από ελάχιστες επιχειρήσεις, που δεν ήταν στην προτεραιότητα ούτε πραγματικά μικρές. Ο λόγος είναι η αδυναμία διαμόρφωσης “εργαλείων στόχευσης”, από τα διαμορφώνοντα (τις επιλογές) κυβερνητικά επιτελεία.

Είναι άμεση ανάγκη η κυβέρνηση της χώρας μας να οργανώσει μια τέτοια στροφή στην πολιτική της. Η ύπαρξη σύντομα ενός τέτοιου σχεδίου θα μπορεί να διαχειριστεί αποτελεσματικότερα τα υπαρκτά και έκτακτα προβλήματα.

Εάν το κάνει, η επέκταση της βοήθειας προς τις επιχειρήσεις όχι μόνο θα βοηθήσει βραχυπρόθεσμα, αλλά και θα θέσει την οικονομία σε καλή πορεία, καθώς η πανδημία θα εξαφανίζεται.

Οι λεγόμενοι “διστακτικοί”, οι ιδεοληπτικοί αλλά και οι ιδιοτελείς αντίπαλοι της προτεινόμενης αυτής πολιτικής, θα αμφισβητήσουν κάθε χαρακτηριστικό του σχεδιασμού ενός τέτοιου προγράμματος- πακέτου.

Με αναφορές και προσκόμματα στην πραγματική δυσκολία του εγχειρήματος (πόσα χρήματα πρέπει να πάνε εδώ ή εκεί, ποιο είναι το κατώτατο όριο εσόδων για οικονομική ενίσχυση κλπ), θα αντιπαρατεθούν στις σχετικές προσπάθειες, προκρίνοντας περιορισμένα οριζόντια μέτρα.

Προφανώς και για όλα αυτά θα υπάρξουν διεκδικήσεις οργανωμένων συμφερόντων.

Αλλά μόνο έτσι θα είναι αποτελεσματική, για την οικονομία, η λειτουργία της Δημοκρατίας.

Σε αυτό όμως που δεν μπορεί να υπάρξει, δημόσια, διαφορετική άποψη είναι ότι απαιτούνται οπωσδήποτε δράσεις για δαπάνες, με μέριμνα για έσοδα. Η όποια διαφωνία για την αμεσότητα αυτής της παρέμβασης θα αποδειχθεί επικίνδυνα κοντόφθαλμη.

Tα δάνεια της χώρας δεν παραγράφονται… Μην ξεχνιόμαστε…

Το Χρέος της Ελλάδας φτάνει αυτού της Ιαπωνίας... στο 250% του ΑΕΠ.

Το χρέος μιας χώρας, είναι η μόνη κατηγορία χρέους στην οικονομική ιστορία, μέχρι στιγμής, χωρίς μηχανισμό πτώχευσης.

Γνωρίζουμε και υπάρχουν διαδικασίες ανά κράτος, για άτομα και εταιρείες, με τις οποίες μπορούν να κηρύξουν πτώχευση. Αντίστοιχες διαδικασίες αποδεκτές από τη διεθνή κοινότητα για μια χώρα δεν υπάρχουν.

Η ελληνική οικονομία εξακολουθεί να βρίσκεται αντιμέτωπη με τα όρια και τις αντιφάσεις ενός αναπτυξιακού υποδείγματος που ήδη είχε πυροδοτήσει την ενδογενή πλευρά της οικονομικής κρίσης της περιόδου 2008-2009, η οποία και οδήγησε τη χώρα στην περιπέτεια των μνημονίων, την απαξίωση μεγάλου μέρους του παραγωγικού δυναμικού της χώρας, την καταστροφική και παρατεταμένη λιτότητα και τελικά την ισχνή ανάκαμψη μετά το 2017. Αντιφάσεις και όρια τα οποία σε πολύ μικρό βαθμό διόρθωσαν οι «μεταρρυθμίσεις» που ορίστηκαν ως προαπαιτούμενα των αλλεπάλληλων δανειακών δόσεων (μνημόνια).

Άλλωστε, το ίδιο το γεγονός ότι η χώρα μπήκε στα μνημόνια επειδή αντιμετώπιζε κρίση χρέους και βγήκε από αυτά ακόμη πιο υπερχρεωμένη,  υπήρξε ενδεικτικό μιας θεραπείας που κατέληξε να συνεπάγεται μεγαλύτερο κόστος από τα αρχικά «παθολογικά» συμπτώματα (έστω και με τη φαινομενική «ασφάλεια» ότι μεγάλο μέρος του χρέους αφορά τους ευρωπαϊκούς θεσμούς και τα κράτη-μέλη).

Η δύσκολη κατάσταση της ελληνικής οικονομίας είναι μια πραγματικότητα την οποία δεν χρειάζεται κανείς να τεκμηριώσει ιδιαίτερα. Αποτελεί μάλλον ένα βίωμα, σχεδόν καθολικό και άμεσο, για το μεγαλύτερο μέρος της ελληνικής κοινωνίας.

Και προφανώς αυτή η πραγματικότητα δεν μπορεί να αποδοθεί ιδιαιτέρως και μόνον στην πανδημία, έστω και εάν είναι, τα περιοριστικά μέτρα για τον κορωνοϊό, αυτά που έχουν πυροδοτήσει μια χωρίς προηγούμενο καταβύθιση της ελληνικής οικονομίας, που ήδη αποτυπώνεται στη ρητή παραδοχή για διψήφια υποχώρηση του ΑΕΠ για το 2020.

Αντιλαμβανόμαστε ότι η παρούσα φάση χαλάρωσης της δημοσιονομικής πειθαρχίας από την ΕΕ δεν θα κρατήσει επ’ άπειρον. Στην ουσία σήμερα παίρνει η χώρα απλώς μια μετάθεση χρόνου στην εξυπηρέτηση του χρέους της, αφήνοντας περιθώρια για πρόσθετο δανεισμό, φάση όπου θα κρατήσει μέχρι το πολύ μεταξύ το 2022 και του 2024, από όπου και μετά θα ενταθούν πάλι οι πιέσεις για ένα μεγάλο μέρος του πρόσθετου χρέους.

Η χώρα μας, ως οφειλέτης, θα πρέπει να αντισταθμίσει τη διαφορά με μεγαλύτερες αποπληρωμές και ίσως χρειαστεί να δανεισθεί περισσότερα για να εξυπηρετήσουν το χρέος της, εκτός από οποιοδήποτε άλλο χρέος που θα έχει αναληφθεί στη παρούσα φάση κατά τη διάρκεια της κρίσης του κορονοϊού.

Απαιτείται λοιπόν ένα πλαίσιο εθνικής συμφωνίας που να δημιουργεί ιδέες για την ύπαρξη "χώρου για διαπραγματεύσεις", ούτως ώστε να εξασφαλισθεί εκ των προτέρων και πριν βρεθούμε στην μέγγενη των ασφυκτικών πιέσεων, μια βιώσιμη συμφωνία για την αναδιάρθρωση και διαχείριση του ελληνικού χρέους. 

Στη συμφωνία αυτή θα πρέπει να συμπεριληφθούν οι βασικές Επιχειρησιακές Οδηγίες για τη Βιώσιμη Χρηματοδότηση, έτσι ώστε τεκμηριωθεί η προώθηση της υπεύθυνης πίστωσης και του υπεύθυνου δανεισμού, παράλληλα με την ομαλή, πολυμερή αναδιάρθρωση του χρέους της χώρας.

Με αυτό τον τρόπο θα υποστηριχθεί η διαφάνεια του χρέους και θα παραχθεί ταυτόχρονα από τους πιστωτές μας, η απαραίτητη τεχνική βοήθεια, έτσι ώστε το Ελληνικό κράτος να μπορεί να ενισχύσει την ικανότητα διαχείρισης του χρέους του πριν βρεθεί ΞΑΝΑ σε κίνδυνο.